ارزيابي و نقد طرح و ساختمان جديد مسجد ولي عصر (عج)

اگرچه مسجد وليعصر در مجاورت تياتر شهر در مديريت شهري اسبق به طور كامل طراحي شده و تا سقف اول اجرا شده بود، در مديرت جديد شهري متوقف و به طور كامل تغيير يافت . براي كسب تجربه در نمونه هاي مشابه بعدي پاسخ به اين سوال ضروري است كه احيانا چه اشكالاتي در طرح قبلي وجود دارد. هدف از اين تحقيق اصلاح معيارها و شاخصه هاي سنجش طرح هاي مسجد براي مراكز تصميم گير و سياستگزار و مجري است تا از اين به بعد شاهد نتايج بهتري در اين رابطه باشيم. روش تحقيق استدلالي و تحليلي و مصداق پژوهي است . بر اساس بررسي هاي اين تحقيق تغيير طرح ناشي از تغيير نگرش مديران نسبت به تعريف ، جايگاه و ارزشهاي اصيل مسجد به جاي تشخيص مذهبي در مجموعه، خود را با مجموعه سازگار كرده و عنصر منفعلي در مجموعه تلقي مي شود . همچنين تاثير از سبك هاي رايج جهاني در طرح جديد كه سرچشمه نظري آنها الحاد و بي ديني (لاييسم) ، توهم جدايي دين از علوم و هنرها، (سكولاريسم) و ساختار زدايي از معيارها و ارزشهاي پايدار (ديكانستراكتيويسم) و در نهايت بي هدفي و بي غايتي و هرج و مرج (آنارشيسم) در خلق آثار هنري مي باشد. چنين رويكردهايي كه قطعا متعارض با بديهيات حكمت و فلسفه هنر در معماري و شهرسازي است، متاسفانه بعد از تاثير گذاري در سبكهاي معماري و شهرسازي معاصر، اكنون به مهمترين عناصر فضاي شهري ما، يعني ساختمانهاي مذهبي و به خصوص مساجد، تهاجم نموده است. اميد است برنامه ريزان، سياستگذاران و متوليان امور ساختمانهاي مذهبي و مساجد، با عبرت از چنين نمونه هايي، كه متاسفانه قابل گسترش است، با وضع قوانين و آيين نامه هاي راهبردي و ارايه راه كارهاي عملي و نظارت لازم، از تكرار بت سازي به جاي مسجد سازي جلوگيري نمايند.

Abstract Even though the design of Vali Asr Mosque, in adjacent to city theatre of Tehran, was completed and the construction project was fulfilled up to the first level in the previous urban management system of Tehran, the project stopped and completely changed in the new management system. Yet, what is the problem of the previous Vali Asr Mosque design? In order to gain experience for similar future cases, it is necessary to answer the above mentioned question. This research aims to improve the criterions and attributes of Mosque Design in institutes of decision making, policy making and executives in order to gain better results in this field of design. The method of this research is discursive and analytical and case study is used as the strategy of enquiry. This research has found the reason of change of the Vali Asr Mosque design in the attitude change of management system towards the definition, the position and the original values of Mosque as a worship space. Instead of being a religious recognition, Mosque of this attitude is considered as a passive and adaptable building in regards to its surrounding space. The new design has also been influenced by current international design styles which gain their theoretical roots of creating art pieces from secularism, de-constructivism and anarchism. These approaches which are in complete inconsistency with Islamic wisdom and Art Philosophy, have unfortunately entered our contemporary styles of Architecture and urbanism, and now are aggressing their way in to religious buildings and Mosque design as the most important elements of our urban design. It is hoped that the planners, policy makers and custodians of religious buildings and Mosques could take a lesson from these cases and state laws, strategic regulations, practical solutions and correct supervision to prevent Idol construction instead of Mosque construction in the land of Muslims. Key words: Theoretical Strategies, Islamic Culture, Western Culture, Old design of Vali Asr Mosque, New design of Vali Asr Mosque.