نگرش دانشجويان كشور به مواد اعتيادآور در سال 1390

Iranian Students’ Attitude toward Drugs in 2011

سو مصرف مواد پديده اي اجتماعي با ابعاد بهداشتي، فرهنگي و اقتصادي است كه بخش عظيمي از نيروي انساني بسياري از كشورها را درگير كرده است. پيش‌گيري از اين مشكل اجتماعي، كه با توجه به حساسيت جامعه و اولويت آن بايد سرلوحه سياست‌هاي اجتماعي قرار گيرد، مستلزم شناخت وضع موجود و نيز عوامل خطر و محافظ آن است. نگرش افراد به مواد يكي از عواملي است كه هم مي تواند در شناخت وضع اعتياد در گروه‌هاي مختلف جمعيتي به سياست‌گذاران اجتماعي كمك كند و هم مي تواند به‌منزله يكي از تعيين‌كننده-هاي گرايش به سو مصرف مواد مطالعه و كنترل شود. مطالعه حاضر با هدف اوليه سنجش وضعيت نگرش دانشجويان كشور به مواد صورت گرفته است. در اين پژوهش نگرش 510 نفر از دانشجويان كشور كه با استفاده از روش نمونه‌گيري چندمرحله‌اي انتخاب شده بودند بررسي شده است. نتايج تحقيق نشان داد كه ميانگين نمره نگرش كل دانشجويان پسر به اعتياد بيشتر از دانشجويان دختر است. ميانگين نمرات نگرش كل و خرده‌مقياس‌هاي «تمايل به مواد» و «باور غلط به شيوع بالاي مواد» در افراد مجرد بالاتر از افراد متاهل است، ولي در خرده‌مقياس‌هاي «عدم مشاركت فعال در برنامه‌هاي پيش‌گيري و درمان» و «عدم برخورد فعال با اعتياد» اين تفاوت‌ها از نظر آماري معنادار نبودند. در اكثر خرده‌مقياس‌هاي نگرش به مواد، ميانگين نمرات نگرش در دانشجويان ساكن منزل دانشجويي بيشتر از دانشجويان ساكن در مسكن شخصي و خوابگاه‌ها بود، ولي اين تفاوت براي خرده‌مقياس «عدم برخورد فعال با اعتياد» ازنظر آماري معنادار نبود. به نظر مي‌رسد عواملي مانند پيوندهاي اجتماعي و منابع كنترل دروني و بيروني، دسترسي به هنجارهاي مويد مصرف مواد، زندگي در كانون گرم خانواده و سرپرستي و نظارت مناسب خانواده بر امور دانشجويان مي‌تواند در شكل‌دهي و اصلاح نگرش به مواد نقش داشته باشد.

Drug abuse is a problem with social, cultural and economic dimensions, which has affected a large part of the population in many countries. Prevention from this social problem as a priority requires recognition of the current situation and its risk and protective factors. Studying people’s attitudes toward drugs can help policymakers to identify the situation of the problem in different groups of population. In addition, as a determinant of substance abuse, the study of students’ attitude can help controlling the problem. Accordingly, the primary aim of this study was of this kind. With multistage sampling method, 510 university students were selected from across the country. The mean attitude score of male and single students and those who lived in rented houses are, respectively, more than female and married students and those who lived in their parental houses or in dormitories. It seems that the level of social bounds and internal and external controls, existence of pro-drug norms, living in family and the sufficient care and supervision of family may play a vital role in shaping attitude toward drugs among students.