بررسي مقايسه‌اي دانش داروشناسي و مهارت محاسبات دارويي پرستاران بخش‌هاي ويژه و عمومي

A comparative study of drug knowledge and drug calculation skills among critical and general nurses

مقدمه: انجام محاسبات دارويي يكي از وظايف خطير پرستاران است كه نقص در انجام آن مي‌تواند منجر به خطرات جدي براي بيمار گردد. هدف: اين تحقيق تعيين ميزان دانش داروشناسي و مهارت محاسبات دارويي در پرستاران شاغل در بخش‌هاي عمومي و بخش‌هاي ويژه و مقايسه بين آنها است. مواد و روش‌ها: در اين پژوهش مقطعي- تحليلي(163) نفر از پرستاران شاغل در بخش‌هاي عمومي و ويژه مراكزآموزشي درماني شهر اهواز در سال (1391) با نمونه‌گيري تصادفي انتخاب شدند. بخش ويژه شامل ICU،CCU، دياليز و اورژانس بود. ابزار جمع‌آوري اطلاعات، پرسشنامه‌اي مشتمل بر دو بخش: اطلاعات دموگرافيك، (40) سوال در مورد دانش داروشناسي و (10) سوال در مورد محاسبات دارويي بود كه روايي محتوي و پايايي آن با روش آزمون و بازآزمون (80/0) برآورد گرديد. داده‌ها با آزمون آمارتوصيفي وكاي دو در نرم‌افزار SPSS16 تحليل شدند. يافته‌ها: نتايج نشان داد در حيطه مكانسيم اثر دارويي ميزان آشنايي(9/41‌%) پرستاران بخش‌هاي عمومي و (39‌%) ويژه‌ها در حد خوب بود كه اختلاف معني‌دار آماري نداشت. در حيطه دسته دارويي(3/75‌%) پرستاران بخش‌هاي ويژه و (1/65‌%) بخش‌هاي عمومي در حد خوب بود كه اختلاف معني‌دار آماري نداشت. ميزان آشنايي با محاسبات دارويي در (1/57‌%)پرستاران بخش‌هاي ويژه و (2/30‌%) پرستاران بخش‌هاي عمومي در محدوده خوب بود كه اختلاف معني‌دار آماري وجود داشت (001/0=P)كه نشان دهنده وضعيت بهتر پرستاران شاغل در بخش‌هاي ويژه نسبت به عمومي بود. از نظر سابقه، (2/39‌%) از پرستاران با سابقه زير پنج سال و (2/46‌%) پرستاران با سابقه بالاي (11) سال از دانش داروشناسي شناخت خوبي داشتند. در حالي كه (9/5) از پرستاران با سابقه زير پنج سال و (4/15‌%) از پرستاران با سابقه بالاي (11) سال شناخت ضعيفي از دانش داروشناسي داشتند. كه از نظر آماري اختلاف معني‌دار نداشت(05/0 > p). نتيجه‌گيري: در راستاي نتايج مديران پرستاري مي‌توانند با چرخش شغلي پرستاران بين بخش‌هاي عمومي و ويژه حساسيت‌پذيري آنها را نسبت به محاسبات دارويي افزايش دهند. البته آموزش مداوم پرستاران باليني در زمينه دانش داروشناسي و مهارت محاسبات دارويي بصورت كاربردي و تخصصي براي هربخش مي‌تواند مفيد باشد.

Introduction: One of the important tasks for nurses is drug calculation that any mistake could lead to serious risks for patients. Aim: This study was done for determining and comparing drug knowledge and drug calculation skills among critical and general nurses. Method: In this cross-sectional study, (163) nurses were selected randomly from general and intensive care units in educational hospitals in Ahvaz in (2012). Intensive units were ICU, CCU, Dialysis and Emergency Department. Data collected by a questionnaire consisting of two sections: demographic information and (40) questions in drug knowledge and (10) questions of drug calculations. Data was analyzed by descriptive statistics under software SPSS 16. Results: The results showed the (41.9%) general nurses and (39%) critical nurses were good, had not significant relationship. (75.3%) critical nurses and (65.1%) in general nurses were good in drug category, which had not significant relationship. (57.1%) critical nurses and (30.8%) general nurses were good and had significant relationship (P < 0 /001), It means critical nurses was better than general nurses in that subject. Among expert nurses and non-expert nurses, knowledge of (39.2%) nurses who had less than (5) years’ experience and (46.2%) nurses who had more than (11) years’ experience, was good. While knowledge of (5.9%) nurses with less than (5) years’ experience and (15.4%) of nurses with more than (11) years’ experience was poor and the relationship between two group of nurses wasn’t significant (p < 0.05). Conclusion: In order to findings; nurse managers might be rotate nurses between general and critical units for increasing their sensitivities’ in drug calculation. Of course continuing education in drug calculation would be benefit, if they were applicable and specific for their units. Key words: drug calculations, nursing, critical care