قش مولفه‌هاي حمايت اجتماعي ادراك شده در پيش بيني فرسودگي شغلي پرستاران

The role of perceived social support in the prediction of burnout among nurses

مقدمه: مطالعات انجام گرفته در سال‌هاي اخير نشان مي‌دهد كه حمايت اجتماعي از عوامل مهم و تاثيرگذار بر فرسودگي شغلي مي‌باشد. با اين حال مطالعات معدودي به ميزان پيش‌بيني فرسودگي شغلي براساس حمايت اجتماعي ادراك شده در پرستاران پرداخته‌اند. هدف: هدف پژوهش حاضر بررسي رابطه مولفه‌هاي حمايت اجتماعي ادراك شده با فرسودگي شغلي و ميزان پيش‌بيني اين مولفه‌ها در ميان پرستاران زن بود. مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر از نوع توصيفي- تحليلي بود. جامعه آماري شامل كليه پرستاران زن شاغل در بيمارستان‌هاي دانشگاهي خرم آباد در سال 1392 بود. براي انتخاب و حجم نمونه از هر بيمارستان از روش تصادفي طبقه‌اي استفاده شد. جهت جمع‌آوري اطلاعات از دو پرسشنامه حمايت اجتماعي ادراك شده زيمت و همكاران (1988) و فرسودگي شغلي ماسلاچ (1996) استفاده شد. پايايي پرسشنامه حمايت اجتماعي ادراك شده 62/0 و پايايي دروني ابعاد پرسشنامه فرسودگي شغلي براساس ضريب آلفاي كرونباخ 71/0 تا 90/0 گزارش شده است. اطلاعات جمع‌آوري شده به كمك روش‌هاي شامل ضريب همبستگي و تحليل رگرسيون، مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند و كليه مراحل توسط نرم افزار16 SPSS محاسبه گرديد. يافته‌ها: نتايج رگرسيون چندگانه نشان داد كه ابعاد حمايت اجتماعي ادراك شده مي‌توانند 29 درصد واريانس فرسودگي شغلي پرستاران را تبيين كنند، كه در بين منابع حمايتي؛ مولفه‌هاي خانواده و دوستان سهم معناداري داشتند؛ يعني توان پيش‌بيني فرسودگي شغلي را دارند اما اشخاص مهم در اين پيش‌بيني سهم معني‌داري نداشتند. نتيجه‌گيري: با توجه به اينكه حمايت اجتماعي تاثير اجتناب‌ناپذيري بر كاهش فرسودگي شغلي دارد؛ لذا ايجاد سيستم‌هاي حمايتي قوي در محيط‌هاي شغلي و خارج از آن به عنوان روش موثري در جهت پيشگيري از فرسودگي شغلي به حساب مي‌آيد.

Introduction: Studies in recent years indicate that social support is one of the important factors influencing burnout. However, only few studies have investigated predictors of burnout on perceived social support. Aim: The present study was examined the relationship between perceived social support components and components of burnout and the predictors for that were assessed among nurses. Method: The study was descriptive – correlation. The population in this study included all women nurses who working in teaching hospitals of Khorramabad in 2013.They were selected stratified randomly. For data gathering were used Perceived Social Support Questionnaires Zimet and et. al (1988) and the Maslach Burnout (1996). The reliability of the questionnaire; perceived social support was 0.62, and the internal reliability coefficient alpha for Burnout Inventory were between 0.71 – 0.90. The data collected were analyzed with correlation coefficient and regression analysis by using SPSS16 software. Results: Multiple regression results showed that (29%) of the variance of burnout could be predict by perceived social support; family member and friends had a vital role in burnout as social support resources. In fact, these resources had significant contribution to predict burnout, but “significant others” as a social support resource, had no significant contribution to the prediction of staff nurse burnout. Conclusion: In regarding to social support impact on reducing staff nurse burnout is inevitable; so creating strong support systems in occupational environments and outside of it as an effective way to prevent burnout is considered. Key words: perceived social support, burnout, nurses