تاثير باكتري‏ هاي سينوريزوبيوم(Sinorhizobium sp.) بر رشد، گره‌زايي و تثبيت نيتروژن در گياه شنبليله

Effect of Sinorhizobium sp. isolates on growth, nodulation, and nitrogen fixation of fenugreek

لگوم ها گروه مهمي از گياهان هستند كه در سرتاسر جهان به عنوان محصولات غذايي و علوفه اي مورد استفاده قرار مي گيرند. اين گياهان مي توانند نياز نيتروژني خود را از طريق ايجاد همزيستي با گروهي از باكتري ها كه به باكتري هاي ريزوبيومي معروفند تامين نمايند. كاربرد سويه هايي از باكتري هاي ريزوبيومي به عنوان كودهاي زيستي و به منظور افزايش توليد گياهان لگوم يك روش مناسب در كشاورزي پايدار است. در اين مطالعه ابتدا كارايي همزيستي تعداد 20 جدايه سينوريزوبيومكه از گره هاي گياهان شنبليله جداسازي شده بودند تعيين گرديد. نتايج نشان داد كه 25 درصد از جدايه‌ها موثر، 30 درصد نسبتاً موثر و 45 درصد غيرموثر بودند. سپس در يك آزمون گلخانه اي تاثير چهار جدايه منتخب شامل SR4، SR5، SR12 وSR16 (داراي بالاترين كارايي همزيستي) بر گره زايي، تثبيت نيتروژن و رشد گياه شنبليله مورد ارزيابي قرار گرفت. بر اساس نتايج حاصل، تمام جدايه ها وزن خشك اندام هوايي و ريشه را نسبت به شاهد به طور معني-داري و به ترتيب بين 76 تا110 و 17 تا 82 درصد افزايش دادند. همچنين تلقيح شنبليله با جدايه هاي سينوريزوبيوم باعث افزايش جذب عناصر نيتروژن، فسفر، آهن، روي و مس در اندام هوايي گياه گرديد.

There are thousands of different species of legume plants. They are useful as human and animal food throughout the world. These plants can fix nitrogen on their own through a symbiotic relationship with the soil bacteria known as ʹrhizobiaʹ. Application of effective rhizobial strains to improve the crop production is an appropriate approach in sustainable agriculture. In this study, twenty infective isolates of Sinorhizobium isolated from nodules of fenugreek (Trigonella foenum-graecum L.). The results indicated that 25% of those strains were efficient, 30% relatively efficient and 45% non-effective. Then, the most effective isolates (SR4, SR5, SR12 and SR16) selected for a greenhouse experiment. According to the results, all of the selected isolates increased shoot (76-110%) and root (17-82%) dry weight of fenugreek significantly. In addition, uptake of nitrogen, phosphorous, iron, manganese, zinc and copper significantly improved by inoculation of fenugreek with Sinorhizobium isolates.