سنجش هزينه رفاهي اجتماعي ناشي از آلودگي زيست‌محيطي صنايع انرژي ‌بر ايران

Calculating the Social Welfare Costs Caused by Environmental Pollution of Energy Consuming Industries in Iran

در اثر توسعه ناپايدار، در سال‌هاي اخير انتشار آلاينده‌هاي زيست‌محيطي هزينه‌هاي اجتماعي بسياري را به جامعه بشري متحمل ساخته است. در اين راستا اين مطالعه با استفاده از روش ليبن‌اشتاين به ارزيابي هزينه‌هاي رفاهي اجتماعي ناشي از آلودگي زيست‌محيطي صنايع انرژي‌بر زير گروه كدهاي چهار رقمي ISIC توليد ساير محصولات كاني غير‌فلزي و فلزات اساسي در كشور ايران مي‌پردازد. در ابتداي مطالعه فرض بر اين بود كه كمترين و بيشترين پيامدهاي جنبي منفي زيست‌محيطي، به ترتيب توسط صنايع مس و آجر به جامعه تحميل شده است؛ اما همان‌طور كه نتايج اين مطالعه نشان مي‌دهند، صنايع ريخته‌گري فلزات غير‌آهني و توليد سيمان، آهك و گچ با هزينه‌اي حدود 03/1 و 7/50 درصد از ارزش توليد خود به ترتيب كمترين و بيشترين هزينه‌هاي رفاهي اجتماعي ناشي از ناكارآمدي زيست‌محيطي را در ميان صنايع مورد مطالعه، به جامعه تحميل مي‌كنند. علاوه بر اين هزينه‌هاي رفاهي اجتماعي ناشي از مثلث رفاه و رانت اقتصادي اين صنايع نسبت به هزينه‌هاي ناشي از ناكارآمدي زيست‌محيطي x، مقدار ناچيزي است و بخش كوچكي از هزينه‌هاي رفاهي محاسبه شده توسط روش ليبن‌اشتاين را در بر مي‌گيرد. هزينه‌هاي بالاي رفاهي اجتماعي به دست آمده، ضرورت برنامه‌ريزي مناسب در جهت افزايش كارايي زيست‌محيطي و تقليل آثار سو ناشي از مصرف انواع حامل‌هاي انرژي صنايع آلاينده را با اتخاذ سياست‌هاي موثر به صورت وضع قوانين ضد انحصار و ماليات سبز، به خوبي آشكار مي‌سازد.

Environmental emissions caused by unstable development, imposed many social costs to our society in recent years. In this survey, we calculated the social welfare costs caused by environmental emissions of energy consuming industries subcategorized under ISIC four-digit coded products of non-metallic minerals and basic metals in Iran; using Leibenstein method. At the beginning of this survey it was assumed that the least and the most negative side consequences on environment in our country are respectively imposed by copper and brick industries. But results showed among the studied cases, non-ferrous foundry with a cost equal to 1.03 percent of its production value imposes the least and Cement, building Lime and gypsum Industry with a cost of 50.7 percent of its production value imposes the most expensive cost of environmental inefficiency on the society. In addition to that, social welfare costs caused by welfare triangle and economic rents of these industries are negligible in comparison with environmental x-inefficiency costs; and include a small amount of welfare costs calculated by Leibenstein method for polluting industries. High costs of achieved social welfare, show the necessity of proper planning in order to increase the environmental efficiency, adopting effective anti-monopoly policies and green tax laws to reduce the harmful effects of energy carriers consumed in polluting industries.