اثر محافظت اشعه عصاره آبي كلاله زعفران در لنفوسيت هاي خون محيطي انسان با استفاده از آزمون ميكرونوكليوس در سلول هاي دو هسته اي

Effect of radioprotective aqueous extract for stigma saffron in peripheral human blood lymphocytes using cytokinesis-blocked Micronucleus assay

انسان در زندگي روزمره خود به دلايل مختلف در معرض عوامل اكسيدكننده از جمله پرتوها قرار مي‌گيرد. تابش اشعه با توليد راديكال‌هاي آزاد و واكنش گر، موجب آسيب ديدن ليپيدها، پروتيين‌ها و اسيد‌هاي نوكلييك در سلول مي‌شود. با اين حال، به دليل كارايي بسيار زياد پرتوها در تشخيص و درمان بيماري ها، استفاده از آن‌ها هر روز دامنه گسترده مي‌يابد. مطالعه بر روي محافظت كننده‌هاي پرتوي با منشا گياهي امروزه اهميت بالايي يافته است. در پژوهش حاضر، به منظور دستيابي به روشي جهت جلوگيري يا كاهش آسيب‌هاي كروموزومي ناشي از تابش اشعه گاما از عصاره آبي كلاله گياه زعفران در سه غلظت 500، 1000 و 1500 ميكروگرم در ميلي ليتر استفاده گرديد. لنفوسيت‌هاي خون محيطي پس از تيمار با غلظت‌هاي فوق، تحت تابش Gy2 اشعه گاما قرار گرفتند. برداشت سلول‌ها 72 ساعت پس از شروع كشت، به دنبال تيمار با Cyto-b انجام شد و پس از رنگ‌آميزي توسط گيمساي 10%، فرواني ميكرونوكليوس در سلول‌هاي دو هسته اي محاسبه گرديد. نتايج آزمون ميكرونوكليوس در سلول هاي دو هسته اي نشان داد كه عصاره زعفران قابليت حفاظت از سلول‌ها را در مقابل اثرات مخرب اشعه گاما دارد و غلظت‌هاي 500 و 1000 ميكروگرم در ميلي‌ليتر از آن، به طور معني‌داري (p?0.01)، فراواني ميكرونوكليوس را در سلول‌هاي پرتو ديده كاهش داده و صدمات ناشي از اشعه را به نصف مي‌رساند.

Humans in their daily life and activities are exposed to oxidizing agents such as ionizing radiation. Ionizing radiation is able to damage the tissues, cells and their macromolecules, especially DNA. The free hydroxyl and proxyl radicals produced by ionizing irradiation have the main role in inducing these damages. However, because of its usefulness in medical activities for diagnostic and treating proposes, it is still widely being used. In this study, in order to achieve a suitable way to prevent or reduce the chromosomal damages caused by gamma radiation, three doses of aqueous extract of saffron, including 500, 1000 and 1500 ?g.ml-1, were used under the designed protocol. Human peripheral blood lymphocytes were treated with these three doses and then exposed to 2Gy gamma radiation. Cells were harvested seventy two hours post culture initiation following Cyto-b treatment. Cytokinesis-Blocked human lymphocytes were Giemsa stained and the frequency of Micronucleus in binucleated cells was calculated. The result of the micronucleus assay in binucleated cells showed that aqueous extract of saffron was able to protect the cells against harmful chromosomal effect of irradiation and at the doses of 500 and 1000 ?g.ml-1 the frequency of micronucleus in irradiated cells was decreased to half compared to non-treated cells (p?0.01).