وجوه بلاغي دعاي عرفه

دعاي عرفه، دعايي است كه در صحراي عرفات بر زبان امام حسين (عليه السلام) جاري گشت. امام (عليه السلام) در اين دعا مضامين بلند عرفاني را با الفاظ فصيح و بليغ درآميخته است. اين دعا ميدان وسيعي از بلاغت اعم از معاني، بيان و بديع را در برگرفته است. علم معاني يكي از بخش هاي مهم علم بلاغت است كه در آن چگونگي مطابقت كلام با مقتضاي حال شناخته مي شود تا سخن با هدف از ايراد آن متناسب گردد. از شاخه هاي علم معاني، بحث جملات انشاييه طلبي است كه در قالب هاي گوناگون امر، نهي، استفهام و ندا بكار مي رود. گاه قالب هاي مذكور از غرض اصلي و اوليه خود خارج مي شود و جمله طلبي غرضي ديگر يا اصطلاحاً «ثانويه» را مي رساند. اين پژوهش با روش تحليل محتوا به بررسي جملات انشاييه در دعاي عرفه پرداخته است و اغراض ثانويه-اي كه در كتاب هاي بلاغي به آن اشاره شده استخراج نموده است. علاوه بر آن به اغراض نو يافته اي دست پيدا كرده كه در كتاب هاي بلاغي كمتر به آن اشاره شده است.