بررسي ابعاد اخلاقي اهداي جنين وگامت از منظر اصول چهارگانه اخلاق پزشكي

The study Ethical aspects of embryo and gamete donation from the four principles of medical ethics point of view

از اواخر قرن بيستم شاهد پيشرفت‌هاي چشمگيري در حيطه علوم پزشكي و به ويژه پزشكي توليد مثل بوده‌ايم. يكي از مهم‌ترين اين پيشرفت‌ها امكان دستيابي به روش‌هاي مختلف درمان ناباروري است و در حال حاضر همچنان شاهد ارتقا و توسعه اين روش‌ها هستيم كه افق زندگي زوج‌هاي نابارور را روشني بخشيده است. در عين حال استفاده از اين روش‌ها، مسايل و ملاحظات اخلاقي و حقوقي متعددي را مطرح كرده است. مهم‌ترين مسايل اخلاقي مربوط به اهداي جنين شامل رضايت آگاهانه، غربال اهداكنندگان و گيرندگان، محرمانه‌بودن، مسايل مالي اهدا و ساير مسايل مربوط به گامت يا جنين اهدايي مي‌باشد. اگر از ديدگاه اصول چهارگانه اخلاق پزشكي شامل احترام به استقلال فردي ، سودرساني، ضرر نرساني و اصل عدالت كه امروزه به طور وسيعي به عنوان راهنما در تصميم‌گيري‌هاي عملي در ارتباط با اخلاق پزشكي مورد استناد قرار مي‌گيرد به موضوع بنگريم مي‌توان گفت: با توجه به اصل احترام به استقلال فردي، گيرندگان و دهندگان بايستي از آنچه كه قصد انجام آن را نموده‌اند. همچنين شرايط آن آگاه باشند، لذا بايستي قبل از آغاز درمان، مشاوره درخصوص فرآيند درمان و خطرات آن به زوجين ارايه گردد. به علاوه با در نظرگرفتن جنبه‌هاي متنوع موضوع و نتايج مختلف روش‌هاي درماني جديد نازايي، تهيه راهنماهاي اخلاقي (گايد لاين) ملي در اين زمينه ضروري است. همچنين با توجه به اصل احترام به استقلال فردي محرمانگي اطلاعات مربوط به دهندگان و گيرندگان جنين ضروري بوده و لازم است اسناد با محرمانگي بالا حفاظت گردند. با عنايت به دو اصل سودرساني و ضررنرساندن گيرندگان و دهندگان جنين بايستي غربال (بررسي) شوند؛ برخي افراد واجد ويژگي‌ها و شايستگي‌هاي ضروري شناخته شده و برخي افراد از روند درمان حذف مي‌گردند. در زمينه ناشناس‌بودن اهداكننده و افشا يا عدم افشاي راز اهدا براي كودك و ديگران، نظريات متفاوتي ارايه شده است، اما به نظر مي‌رسد با توجه به دو اصل عدالت و احترام به استقلال فردي حق فرزند حاصله نسبت به آگاهي از اصل و نسب زيست‌شناختي خود يك ضرورت اخلاقي است. چنانچه در كنوانسيون جهاني كودك نيز به اين حق تصريح شده است. همچنين با توجه به اصل ضررنرساني از نظر فقهي و جلوگيري از ازدواج با محارم در آينده و احتمال نياز فرزند حاصل از اهدا به استفاده از اعضاي پيوندي در موارد خاص لازم به نظر مي‌رسد كه بايستي هويت دهندگان گامت و رويان ثبت شود و نحوه دسترسي به اين اطلاعات بر اساس دستورالعمل و قوانين مربوطه، مشخص شود. بر اساس اصل عدالت بهتر است فرايند به نحوي برنامه‌ريزي شود كه امكان جبران هزينه‌هاي مالي اهداكنندگان فراهم گردد و در عين حال اين جبران هزينه به شكل و ميزاني نباشد كه رضايت آگاهانه فرد را تحت تاثير قرار دهد. و با توجه به اصل ضررنرساني مقدار در نظر گرفته‌شده نيز طوري انتخاب شود كه احتمال تحريك بيش از حد به انجام اهدا و سو استفاده از آن به حداقل ميزان ممكن برسد، لذا برنامه‌ريزي و تعريف قانوني روابط مالي بين فرد اهداكننده و گيرنده تخمك نيز در جهت جلوگيري از هرگونه سو استفاده راهگشا خواهد بود. بر اساس عدالت و ضررنرساني جنين‌هاي اهدايي بايستي در شرايط آزمايشگاهي كاملا استاندارد نگهداري شده وكليه نكات ايمني در انتقال آن‌ها لحاظ گردد.

There was a looker on significant progress in the field of medicine sciences and especially in reproductive medicine in the late twentieth century.One of the most important developments is availability of various access to different infertility treatments .Using these methods has raised ethical and legal issues and many ethical and legal considerations. The most important ethical issues pertain to embryo donation, including informed consent, screening of donors and recipients, confidentiality, financial issues, etc. and other issues about donated gametes or embryos. Considering the four principles of medical ethics (including respect for autonomy, beneficence, non-maleficence and justice, it can be concluded that: according to the principle of respect for autonomy, donors and recipients should be aware of what they intend to do as well as its conditions. Therefore, before starting treatment, it should be presented to couples counseling on the risks and the treatment process. Also according to the principle of respect for autonomy, confidentiality of information about embryo donors and recipients is required and it is necessary that documents with high confidentiality to be protected. With regard to principles of beneficence and non-maleficence, the embryo donors and recipients must be screened before handing, some of them will be recognized as eligible characteristics and competencies and some will be excluded from the treatment process. About anonymity of donor and disclosure or non-disclosure of the secret donation to the child and others, different comments have been proposed. But it seems that with respect of the two principles of justice and respect for autonomy, the childʹs right to be aware about his/her biological origin is a moral imperative. Furthermore, according to the principle of non-maleficence; in terms of jurisprudence and preventing incestuous marriage in the future and possible requirement of the probability the need of donated child to use the transplantation organs, it seems to be necessary in certain cases that, gamete and embryo donors’ identity be registered and how to access this information are determined. Based on the principle of justice, it is better to plan the process in a way that allows providing financial compensation to donors. With regard to the principle of non-maleficence, the considered amount should be chosen in a way to minimize the financial impetus of the donors and possible misuse. Therefore, planning and definition of financial relations between the ovum donor and recipient will be helpful in order to prevent any misabuse. Based on the principle of justice and non-maleficence donated embryos should be kept under quite standard laboratory conditions and all of the safety measures tips for transporting them should be implemented.