ساكنان مكه (تاملي بر چگونگي سكونت قبايل مكه و ميزان جمعيت قريش در آستانه ظهور اسلام)

A Study on the Inhabitants of Mecca at the Bginning of Islam

مكه به‌دليل وجود كعبه و جايگاه بعثت پيامبر گرامي اسلام(ص)، باعث علقه‌هاي ديني و جاذبه‌هاي احترام‌آميزي است،كه كمتر اجازه واقع‌بيني مي‌دهد، تا اذعان شود مكه قبل از ظهور اسلام برخلاف تصور مركز زندگي شهري و داراي مردماني يك جانشين نبوده، بلكه مركزي زيارتي ـ تجاري بوده كه عمدتاً جاذبه‌هاي زيارتي و اقتصادي آن موجب استقرار و اسكان قبايل و عشاير در آنجا گرديده است. از سويي، همين نگاه قداست‌آميز سبب شده، تا در برآورد ميزان جمعيت مكه در دوره بعثت پيامبر(ص) و به تبعِ آن در وقايع صدر اسلام آمار و ارقام اغراق‌آميزي ارايه شود. براي روشن‌تر شدن بحث، در اين تحقيق چگونگي و نحوه سكونت قبايل مكه در دوره قبل و بعد از تسلط قريش بر مكه، ميزان جمعيت مكه در آستانه ظهور اسلام، شناخت و تفكيك تيره‌ها و بطون قريش و جايگاه و اهميت آنها به‌ويژه از لحاظ شمار و تركيبِ جمعيتي، مورد تحليل و بررسي قرار گرفته است.

Being the place of K`aba, the rising place of the Prophet of Islam and a ground for religious relations and respectful attractions, Mecca has little studied as it should really have been. In the case of such a real study, contrary to common idea one would not agree with the city as a usual city with the same citizens, but as a trade and holy city because of its attractions various groups of people have forgathered there. Again, the sacredness of the city has caused scholars to give exaggerated accounts of its inhabitants and events at the beginning of Islam. In this paper, it is intended to give a reliable account of its popular distribution and combination before and after Qoraish dominancy over Mecca and of the number and groups of its inhabitants when appearing Islam. The population of Mecca has been analyzed with regard to different races, groups, tribes and their importance.