بررسي چگونگي تقابل ايمه با جريان‌هاي غاليانه از آغاز تا دوره امام صادق(ع)

A Survey on Imams` Manner of Opposition with Extremist, Ghalianeh, Currents from the Beginning to Imam Sadiq’s Period

نوشتار حاضر به‌دنبال بازخواني چگونگي تقابل ايمه با جريان‌هاي گوناگون و متنوع غاليان (از ابتدا تا دوره امام صادق(ع)) مي‌باشد. در يك طرف گروه‌هايي قرار داشتند كه به‌تدريج و با گذشت زمان باورهاي ابتدايي خويش را به فرقه‌هاي منسجم در دوره امام صادق(ع) تبديل كردند؛ در طرف ديگر ايمه نيز به‌عنوان متوليان دين به فراخور زمان و شرايط پديد‌آمده با جريان‌هاي انحرافي ازجمله غاليان به مقابله پرداختند. شايد يكي از مهم‌ترين علل رشد غاليان در آن دوره، شرايط سياسي پديد آمده‌اي بود كه سبب درگيري امويان با عباسيان شد. همين امر سبب گرديد اين گروه‌ها با خيالي آسوده به تبليغ گمانه‌هاي خود همت گمارند و خود را به گروه‌هايي با كادر رهبري مشخص تبديل كنند. نوشتار حاضر به بررسي جريان غلو از دوره مذكور تا عصر امام صادق(ع) يعني دوره‌اي كه غاليان به بالندگي خويش رسيده بودند، پرداخته است. گرچه گرايش‌هاي غاليانه هيچ‌گاه از جامعه مسلمانان رخت برنبست، اما مبارزه امامان شيعه با اين جريان‌ها تا اندازه زيادي اين گروه‌ها را به حاشيه راند و سبب مشخص شدن نظرگاه شيعيان و تمايز اين انديشه با باورهاي چنين گروه‌هاي منحرفي گرديد.

The present paper is an attempt to review the opposition of Imams with different and various currents of Ghalian (from the beginning to Imam Sadiq’s period). On the one hand, there were groups which gradually and passing the time turned their initial beliefs to coherent sects during Imam Sadiq’s period; on the other hand, Imams, as the authorities of religion, appropriate to the time and the emerged conditions began to oppose the deviated currents such as Ghalian. Perhaps, one of the most important reasons of that period was the emerged political conditions that caused the conflict between the Umayyad and Abbasids. This made these groups to try to promote their own speculation confidently and convert themselves into groups with distinct leadership teams. The present study aims at analyzing the exaggerating current from the mentioned period to Imam Sadiq’s period i.e. the period in which Ghalian were reached their development and growth. Although Ghalianeh trends were never terminated in the Muslims’ society, the conflict of the Shiite Imams with these currents moved these groups to margins to a large extent and made the Shia perspective clear and distinct from the beliefs of such deviated groups.