برنامه ريزي يك پارچه توسعه نيروگاه هاي برق آبي حوضه كرخه با بهره گيري از سامانه تصميم يار مكاني و تصميم سازي چندمعياره مكاني

Integrated Planning of the Hydropower Plants Development in Karkheh Basin using a Spatial Decision Support System and Multi-Criteria Decision - Making

تصميم‌گيري و پيشنهاد، بهترين راه حل در رويارويي با مسايل و مشكلات و مهم‌ترين چالش مديريتي، طرح‌هاي توسعه در عصر حاضر مي‌باشد؛ چرا كه تصميم‌گيرندگان به‌دليل پيچيدگي حاكم بر دنياي امروز همواره با شرايط سخت روبه‌رو هستند كه علت آن را مي‌توان در اهداف چندگانه، تصميم‌گيري ريشه‌يابي كرد. براي حل اين مسيله به‌ناچار مي‌بايست بين آنها مصالحه انجام شود. بدين منظور و براي تسهيل كار، با استفاده از فناوري داده‌ها و روش‌هاي تحليلي مناسب، ابزارهاي توانمندي ارايه شده است كه كارايي تصميم‌گيرندگان را افزايش داده و مسايل و مشكلات را با سرعت و دقت بيشتري ارزيابي مي‌كند. سامانه‌هاي تصميم‌يار (Decision Support System) يكي از كاراترين فناوري‌هاي موجود در اين زمينه است كه توانايي‌هاي ارزنده آن در طيف گسترده‌اي از علوم مهندسي به اثبات رسيده است. سامانه‌هاي تصميم‌يار، در واقع، سامانه‌هاي رايانه‌اي هستند كه با كاربران خود، ارتباطي تعاملي داشته و به منظور پشتيباني از تصميم‌‌گيرندگان در حل موضوعاتي كه نياز به قضاوت كارشناسانه دارند، به‌كار مي‌روند. سامانه تصميم‌يار حوضه كرخه، سامانه‌اي سازماني با توانايي‌هاي مكاني با هدف مديريت يك‌پارچه منابع آب و ارزيابي طرح‌هاي برق‌آبي، توسعه يافته است و يك محيط يك‌پارچه توسعه را به منظور تعريف و ارزيابي طرح‌هاي پيشنهادي و وضعيت‌هاي مختلف توسعه طرح‌هاي برق‌آبي و درنهايت، رده‌بندي آنها در اختيار كاربر قرار مي‌دهد. از نمونه نتايج اين سامانه، كمك به تصميم‌گيري در خصوص انتخاب گزينه نيروگاه مخزني سازبن به جاي نيروگاه جرياني آن در بالادست سد و نيروگاه «سيمره» مي‌باشد.

Decision Making and Suggesting the best solution for specific problems is one of the major challenges of managing development projects in the current years. The complex context of water resources management makes those issues more complicated for the decision makers in this filed. One of the reasons of those challenges is contrasting development objectives which need compromising between different economic, social, and environmental objectives. Recently, development of information technology has improved the application of specific tools to be used through the complex process of water resources management. Geographic Information Systems (GIS) and Multi-Criteria Decision- Making techniques (MCDM) are two common tools that could be employed to solve water resources problems. Karkheh Decision support system is an enterprise DSS which has been developed as a spatial planning tool for water resources and hydropower assessment. It benefits from an integrated development environment which enables users to define and assess different scenarios of hydropower generation. A case study is presented in this paper using the proposed SDSS to select alternatives for developing Sazbon hydro power plant.