مقايسه ابعاد بهزيستي روان‌شناختي مادران كودكان ناتوان ذهني، تيزهوش و عادي

Comparison of Dimensions of Psychological Well-being of Mothers of Mentally Handicapped, Gifted and Normal Children

پژوهش حاضر با هدف مقايسه ابعاد بهزيستي روان‌شناختي مادران كودكان ناتوان ذهني، تيزهوش و عادي در شهر اصفهان در سال تحصيلي 90-91 انجام شده است. پژوهش حاضر از نوع مقطعي (علي- مقايسه‌اي) بوده است. جامعه آماري آن كليه مادران دانش‌آموزان عقب مانده ذهني، عادي و تيزهوش شهر اصفهان در سال تحصيلي 90-91 بودند. براي انتخاب نمونه از روش نمونه‌گيري تصادفي چند مرحله‌اي استفاده شد. تعداد 90 نفر از مادران دانش‌آموزان (30 نفر ناتوان ذهني، 30 نفر تيزهوش و30 نفر عادي)؛ نمونه مورد نظر را تشكيل دادند. ابزارهاي پژوهش عبارت از ماتريس‌هاي پيشرونده ريون رنگي كودكان و پرسشنامه بهزيستي روان‌شناختي ريف بودند. داده‌هاي به دست آمده به روش توصيفي و تحليل واريانس چند متغيره، تجزيه و تحليل شده بود. يافته‌هاي پژوهش نشان داد بين بهزيستي سه گروه از مادران ناتوان ذهني، تيزهوش و عادي تفاوت معنادار وجود دارد (05/0P?) و ميانگين گروه تيزهوش از دو گروه ديگر بيشتر است. نتيجه گرفته شد حضور يك كودك ناتوان ذهني و تيزهوش با توجه به منابع حمايتي، سبك‌هاي تعاملي و ارتباطي، انتظارات ديگران، شيوه‌هاي مقابله با تنش مي‌تواند بر سطح بهزيستي روان‌شناختي افراد تاثيرگذار باشد. واژه‌هاي كليدي: بهزيستي روان‌شناختي، ناتوان ذهني، تيزهوش.

This study has been conducted with the purpose of comparing dimensions of Psychological well-being of mothers of mentally handicapped, gifted and normal children. The statistical populations was all mothers of mentally handicapped, gifted, and normal children in the 90-91 academic year in the city of Isfahan. The sample consisted of 90 mothers: 30 mothers of mentally handicapped children, 30 mothers of gifted children and 30 mothers of normal children. In order to gather data the Raven Intelligence Test and questionnaire of Psychological well-being of Ryff were used. The results of analysis of variance indicated there were significant differences between the three groups of mothers (P?0/05). The mean of the gifted mothers was higher than the other two groups. With regard to dimensions of Psychological well-being of mothers of gifted children and mothers of normal children there were no significant differences. In addition Psychological well-being of mothers of normal children was higher than mothers of mentally handicapped children. Keywords: psychological well-being, mental retardation, gifted children, normal children, mothers.