شيوع اختلالات اسكلتي-عضلاني و رابطه آن با پوسچر كاري در بافندگان فرش دستباف شهر سنندج

Prevalence of musculoskeletal disorders and its relation to working posture in Sanandaj hand-woven carpet weavers

چكيده زمينه و هدف: قالي بافي يكي از مشاغل مهم و پرخطر در ايران است كه عوامل ارگونوميكي مختلفي زمينه ساز بروز اختلالات اسكلتي-عضلاني در آن محسوب مي شود. هدف از اين مطالعه تعيين شيوع اختلالات اسكلتي عضلاني به روش نورديك و ارزيابي پوسچر انجام كار به روش QEC در زنان فرشباف شهر سنندج بوده است. روش بررسي: در مطالعه توصيفي-تحليلي (مقطعي) حاضر 250 نفر از بافندگان زن شهر سنندج بطور تصادفي ساده انتخاب و مورد مصاحبه قرار گرفتند. به منظور تعيين شيوع اختلالات اسكلتي- عضلاني از پرسشنامه استاندارد نورديك (NMQ) و ارزيابي پوسچر كاري از روش ارزيابي سريع مواجهه (QEC) استفاده شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS IBM 20 و آزمون هاي تست كاي دو و تي مستقل مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته ها: شيوع اختلالات اسكلتي- عضلاني در بافندگان مورد مطالعه 4/80 درصد بود ، كه به‌ترتيب كمر و شانه با 52 و 6/49 درصد گزارش اختلال، بيشترين و آرنج و پاها با 20 و 26 درصد كمترين شيوع را داشتند. بين ميزان شيوع اختلالات در ناحيه شانه/بازو، مچ/دست و گردن و امتياز QEC رابطه آماري معناداري مشاهده شد (05/0p < ). همچنين ميانگين سابقه كار و مدت كار روزانه در دو گروه داراي اختلال و بدون اختلال اسكلتي- عضلاني از نظر آماري معنادار بود (05/0 > p). نتيجه گيري: بنظر مي رسد مدت زمان نسبتاً بالاي كار روزانه و تكراري بودن كار و نيز تعلل در تنظيم ارتفاع نشستنگاه با افزايش قسمت بافته از عوامل تاثيرگذار در شيوع بالاي اختلالات اسكلتي عضلاني باشد، كه نتايج ارزيابي پوسچر نيز مويد آن است. تصحيح به‌موقع ارتفاع نشستنگاه با طراحي نشستنگاه قابل تنظيم و رعايت اصول ارگونوميكي در كارگاه‌ها مي تواند در كاهش شيوع راهگشا باشد. كليد واژه ها: اختلالات اسكلتي- عضلاني، قالي بافي، ارگونومي، ارزيابي پوسچر، QEC.

ABSTRACT Background and Aim: Carpet-weaving isoneof theimportant and high risk occupationsin Iranthathas some ergonomic factorsleadingto musculoskeletaldisorders. The aims ofthisstudy were to determinethe prevalence ofmusculoskeletal disorders (MSDs) and posture assessmentby NMQandQECmethod respectively, infemalecarpet weavers in Sanandaj. Material and Methods: In the present cross-sectional study,250 female carpet hand-weavers were selected randomly andinterviewed. To determinethe prevalenceof MSDs and assessmentofworkpostures,we used Nordic Musculoskeletal Questionnaire (NMQ)and Quick Exposure Check(QEC) respectively. Using SPSS IBM 20software,data wereanalyzed by chi-square and independent sample t-test. Results: Prevalence of MSDs in the participants was 80.4 %.The most common complaintswere related to low back and shoulders with respective prevalence ratesof 52 and 49.6% and the least common complaints wererelated to elbows and feet with prevalence rates of 20 and 26%, respectively. There was significant relationships between QEC scores and musculoskeletal symptoms prevalence rates in shoulder/arm, wrist/hand and neck (p < 0.05). Also, the relationship between the mean workbackground and daily work time in both groups (with MSDs and none) wassignificant (p < 0.05). Conclusion: It seems that long duration of daily work and repetitive task and maladjustment ofthe seat height in proportionto weaved carpet height were effective factors leading to the high prevalence of MSDSamong participants which was also confirmed by posture assessment results. Timely adjustment of the seat height through designing adjustable seats and following ergonomic principles in workshops might be useful strategiesto reduce prevalence of MSDs. Keywords: Musculoskeletal Disorders, Carpet, Ergonomy, Posture Assessment, QEC