تاثير سامانه هاي خاكورزي و تنش آبي بر رشد و عملكرد گندم

Effect of Tillage Systems and Water Stress on Growth and Yield of Wheat

بطور كلی سامانه های خاك ورزی در جهت بهبود راندمان استفاده از آب و عملكرد دانه و تولید اقتصادی مورد تایید قرار گرفته است. به منظور بررسی تاثیر سامانه¬های خاكورزی و تنش آبی بر رشد و عملكرد گندم پژوهشی به صورت طرح كرت¬های خرد شده بر پایه طرح بلوك¬های كامل تصادفی با چهار تكرار شامل سه سامانه¬ خاكورزی (رایج، كاهش یافته و بدون خاكورزی) در كرت های اصلی و تنش آبی در مراحل رشد {آبیاری معمولی، قطع آبیاری از مراحل ساقه رفتن به بعد (تنش شدید)، ظهورسنبله (تنش متوسط) و پر شدن دانه (تنش ملایم)} در كرت های فرعی در سال زراعی 91-1390 به اجرا در آمد. نتایج نشان داد كه بیشترین عملكرد دانه گندم (91/6 تن در هكتار) در شرایط خاكورزی رایج و آبیاری معمولی به دست آمد كه با خاكورزی كاهش یافته و آبیاری معمولی (87/6 تن در هكتار) تفاوت معنی¬داری نداشت و این در حالی بود كه خاكورزی كاهش یافته نسبت به رایج 4/32% آب كمتری مصرف كرد. به طور كلی اعمال تنش آب در مراحل مختلف رشد، عملكرد دانه را به صورت معنی¬داری كاهش داد، و در مقایسه با آبیاری معمولی با قطع آبیاری از مرحله ساقه رفتن، ظهور سنبله و پرشدن دانه عملكرد دانه به ترتیب به میزان 77/55%، 35/30% و 88/23% كاهش یافتند. بنابراین خاكورزی كاهش یافته نسبت به رایج می¬تواند با مصرف، آب كمتر عملكردی معادل خاكورزی رایج داشته باشد و همچنین از نظر صرفه جویی در زمان و هزینه، خاكورزی كاهش یافته نسبت به رایج سودمندتر باشد.

Conservation tillage has been generally confirmed to improve water use efficiency, crop yield, and economic benefit. In order to evaluate the effect of tillage systems and water stress on growth and yield of wheat, a field experiment was conducted during in 2012 growing season as split plot arranged in randomized complete blocks design with four replications. The main plot includes different tillage systems (no tillage, conventional tillage and reduced tillage) and sub-plot, includes water stress at different growth stages {normal irrigation or control, cutting irrigation from stem elongation stage (severe stress), ear emergence (moderate stress) and grain filling (mild stress)}, respectively. The results showed that the most grain yield (6.91ton ha-1)was obtained in conventional tillage and control treatment (normal irrigation) with no significant differences with reduced tillage systems and normal irrigation (6.87 ton ha-1, while that conservation tillage was used less(32.4%) water compared conventional tillage. In general, water stress at different growth stages significantly decreased seed yield., Cutting irrigation at stem elongation, ear emergence and grain filling stages reduced yield 55.77%, 30.35% and 23.88% compared to control, respectively.Therefore, reduced tillage system is recommended for the region with consuming lesswater and seed yield equal conventional tillage.