مقايسه مولفه‌هاي هوش هيجاني مردان معتاد و غير معتاد و ارايه برنامه آموزشي بر اساس مولفه‌هاي هوش هيجاني در معتادان مراجعه كننده به مراكز ترك اعتياد در شهرستان خرم آباد.

The comparison of emotional intelligence components in addicted and non addicted men; the effect of cognitive therapy and training program of emotional intelligence components on addicted men referred

هدف اين پژوهش مقايسه هوش هيجاني مردان معتاد و غير معتاد و همچنين بررسي اثر آموزش بر اساس مولفه‌هاي هوش هيجاني براي گروه معتاد بود و فرضيه‌هاي زير بررسي شد: 1- نمره كلي هوش هيجاني و هريك از مولفه‌هاي آن در افراد معتاد پايين‌تر از افراد غير معتاد است. 2- آموزش مهارتها بر اساس مولفه‌هاي هوش هيجاني برنامه مي‌‌تواند در مردان معتاد موثر باشد. اين پژوهش دو مرحله داشت: در مرحله اول 100 مرد معتاد به صورت خوشه‌اي تصادفي و100 مرد غير معتاد به صورت تصادفي انتخاب شدند و به آزمون هوش هيجاني بار- آن فرم كوتاه (2002) پاسخ دادند و سپس در مرحله دوم 16 نفر از نمونه 100 نفري مردان معتاد انتخاب شدند كه در دو گروه آزمايش و كنترل قرار گرفتند. هوش هيجاني آنها مجدداً سنجيده شد و گروه آزمايش در برنامه درمان شناختي و آموزش هوش هيجاني طي 10 جلسه شركت كردند. در پايان مجدداً هوش هيجاني در هر دو گروه سنجيده شد. فرضيه اول با آزمون t مستقل بررسي شد. نتايج نشان داد كه ميان مردان معتاد و غير معتاد از نظر نمره كلي هوش هيجاني و هر يك از مولفه‌هاي آن تفاوت معني داري وجود دارد. يعني نمره مردان معتاد پايين‌تر از مردان غير معتاد بود. فرضيه دوم با آزمون t براي گروه‌هاي غير مستقل (وابسته) بررسي شد. نتايج نشان داد اين برنامه بر ارتقا كليه مولفه‌هاي هوش هيجاني به غير از مديريت استرس تاثير دارد. با توجه به موثر بودن اين برنامه براي گروه معتاد مي‌‌توان نتيجه گرفت درمان شناختي و آموزش هوش هيجاني براي ارتقا بهزيستي افراد معتاد و كمك به نگهداري ترك آنها مي‌‌تواند مفيد باشد.

The purpose of this research was to compare the emotional intelligence components in addicted and non addicted men. Also to verify the impact of the trainin program based on emotional intelligence components on the addicted group. The following hypotheses were verified. 1-The addicted men score lower than non addicted in total score of Emotional Intelligence, and each of it, s components. 2- The training of skills based on the emotional intelligence components and cognitive therapy can be effective for addicted men. This research was composed of two parts or stages. In the first part 200 men (addicted and non addicted) were randomly selected and responded to Bar- On emotional quotient inventory: short from (2002). In the second part, 16 men were chosen from the sample of 100 addicted men, and were placed in two groups of experimental and control. Their emotional intelligence was assessed again.The experimental group participated in the training and therapy program of 10 sessions. At the end the emotional intelligence of both groups was assessed once again. The first hypothesis was verified by independent t test. Results showed significant differences between addicted and non addicted men regarding their total emotional intelligence and each of itʹs components;the addicted samples scored in a lower level than the non addicted samples. The second hypothesis was verified by t test for non independent samples. The effectiveness of the training and therapy program for promoting all components of the emotional intelligence, except the stress management, was confirmed. Regarding the effectiveness of this program for addicted men, it can be concluded that the training and therapy program developed in This study can be useful for promoting well being and helping the addicted men to maintain their withdrawal.