مقايسه مهارت‌هاي اجتماعي دانش‌آموزان با اختلال نارسايي توجه/ بيش فعالي و دانش‌آموزان بدون اين اختلال در مقطع دبستان

A comparative study on social skills in primary students with and without Attention deficit Hyperactivity Disorder

هدف از پژوهش حاضر مقايسه مهارت‌هاي اجتماعي دانش‌آموزان داراي اختلال نارسايي توجه / بيش فعالي با دانش‌آموزان بدون اين اختلال در مقطع دبستان بود. جامعه آماري اين تحقيق كليه دانش‌آموزان دختر و پسر با و بدون اختلال نارسايي توجه / بيش فعالي در مقطع دبستان در شهر تهران بود كه در سال تحصيلي 86- 1385 مشغول به تحصيل بودند. به اين منظور بااستفاده از روش نمونه‌گيري تصادفي چند مرحله‌اي چهار مدرسه از بين مدارس شهر تهران انتخاب شد و تمامي دانش‌آموزان اين مدارس براساس نشانه‌هاي ارايه شده در چهارمين ويرايش راهنماي تشخيصي و آماري اختلال‌هاي رواني آزمون شدند. 166 دانش‌آموز در بين 1755 دانش‌آموز داراي اختلال نارسايي توجه / بيش فعالي تشخيص داده شدندكه نشان دهنده شيوع 9 درصد در بين اين مدارس بود. از اين دانش‌آموزان به طور تصادفي 110 دانش‌آموز به عنوان گروه داراي اختلال انتخاب شد. 110 دانش‌آموز بدون اين اختلال كه از نظر جنسيت و پايه تحصيلي مانند نمونه داراي اختلال بودند نيز به طور تصادفي انتخاب شدند. مقياس درجه بندي مهارت‌هاي اجتماعي (فرم معلم) براي هر دو گروه اجرا شد. فرضيه‌ها با استفاده از آزمون تحليل واريانس يك طرفه و طرح عاملي بررسي شد. يافته‌ها نشان داد دانش‌آموزان داراي اختلال نارسايي توجه / بيش فعالي در هر سه خرده مقياس مهارت‌هاي اجتماعي (همكاري، جرات ورزي، خودكنترلي) از دانش‌آموزان بدون اين اختلال به طور معناداري پايين‌تر بودند (01/0 > p). مقايسه زير نوع‌ها نيز انجام شد. زير نوع‌هاي اختلال نارسايي توجه/ بيش فعالي(بي توجه غالب، بيش فعال غالب و مركب) نيز در مهارتهاي اجتماعي تفاوت معناداري با يكديگر نشان دادند (01/0 > p). اين پژوهش براي زير نوع‌هاي اختلال نارسايي توجه/ بيش فعالي به تفكيك جنسيت انجام شد و تفاوت معناداري در سطح05/0 نشان داد. بر اساس اين تحقيق مي‌‌توان نتيجه گرفت كه مهارت‌هاي اجتماعي دانش‌آموزان بدون اختلال نارسايي توجه / بيش فعالي با دانش‌آموزان داراي اين اختلال متفاوت است، اين موضوع درخصوص زير نوع‌ها نيز مشاهده شد. از يافته‌هاي اين تحقيق مي‌‌توان در درمان و آموزش استفاده كرد.

This study was designed to compare social skills in primary school students with and without ADHD. Four schools were chosen randomly to indicate primary school students with and without ADHD in both sexes. Screening was done according to DSM-IV criteria and 166 ADHD cases were diagnosed among 1755 children. One hundred ten (110) ADHD students were selected randomly for comparing social skills on the basis of teacher’s questionnaire. With the same number matched without ADHD children. Hypotheses were evaluated by t test and analysis of variance. Results indicated that social skills in ADHD students were lower than normal peers. The ADHD students were lower in all social skills scales (cooperation, assertiveness and self control) p < 0.01. Comparison between ADHD subtypes (inattentive, Hyperactive, and Combined) showed significant differences. Finally, in subtypes ADHD social skills were different in both sexes. Clinical implications have been discussed.