بررسي كيفيت دسترسي به فضاهاي باز شهري به هنگام وقوع حوادث غيرمترقبه طبيعي (مطالعه موردي شهر تبريز)

The Assessment of Quality of Access to Urban Open Spaces Based on Condensation Analysis of Open Space in the Time of a Natural Disaster in Urban Areas (The Case Study of Tabriz)

فضاهاي باز نقش مهمي در كاهش وسعت، ميزان عمل و نتايج اكثر حوادث طبيعي و مصنوعي دارند. از عمده‌ترين عملكردهاي آن در هنگام بروز زلزله، جدا ساختن يك منطقه داراي پتانسيل خطر از ديگري و بدين ترتيب متمركز كردن فعاليت نيروهاي مخرب و جلوگيري از توسعه زنجيره‌اي وقايع مي‌باشد. بررسي هاي اين پژوهش نشان مي دهد كه فضاهاي باز شهري در محدوده شهر تبريز را مي‌توان به چهار دسته اصلي فضاهاي سبز عمومي شهري، اراضي باير شهري، باغات موجود در محدوده شهر و زمين‌هاي زراعي و مزارع موجود در محدوده شهر تقسيم نمود كه هر كدام مي‌توانند به عنوان فضاهاي باز موثر در كاهش تلفات ناشي از زمين لرزه و مديريت بهينه بحران در مراحل مختلف بروز بحران ناشي از زلزله نقش مهمي ايفا كنند. مساحت كليه فضاهاي باز شهري شامل 4 دسته كاربري مذكور حدود 11722 هكتار مي‌باشد كه اين سطح معادل 47? از سطح كل محدوده شهر تبريز مي‌باشد. نتايج نشان مي دهد كه اولاً، هر چند اين مقدار در مقايسه با شهرهاي ديگر از منظر كمي بيش از حد معمول فضاهاي باز به نظر مي‌رسد، اما بايستي توجه داشت كه نحوه توزيع اين فضاها در مناطق مختلف تبريز به صورت بسيار ناهمگن مي‌باشد و دوم آنكه بخش عمده‌اي از سطوح مذكور شامل زمين‌هاي باير (7158 هكتار) و اراضي زراعي (3592 هكتار) مي‌باشد كه در مناطق حاشيه‌اي شهر قرار گرفته‌اند

Open spaces play an important role in reducing the amount of work and the results of natural and artificial disasters. The main function of it, in the time of earthquake, is separation of one area with potential risk from another, and thus prevents the development of chains of events and focused of activity of destructive forces. This study shows that open spaces within the city of Tabriz can be divided in to four main categories as urban green spaces, arid lands, urban gardens and farms within city limits in which open spaces can be effective in reducing losses from earthquakes and play important role to optimal management of crises in various stages of crises caused by the earthquake. Results show that all open spaces in urban area of Tabriz, including aforementioned 4 categories have an areas of about 11722 ha, the level of which is equivalent to 47% of the total surface area of Tabriz. Analytical results of this study show two major subjects; the first however, from the perspective of quantity compared with other cities open spaces seems a little too common but it should be noted that the distribution of these spaces in different parts of Tabriz is very heterogeneous. Secondly, most of the aforementioned levels include arid lands (7158 ha) and form land (3592 ha) in located in the outlying areas of city of Tabriz.