پروانگي در تشكيلات حكومتي سلجوقيان روم

Parvanegi in Governmental Organizations of Rome Seljuks

«پروانگي» منصبي برجسته در تشكيلات سلجوقيان روم (حك: 707 ـ 473 ق) بود كه تنها در اين دولت، جايگاه والايي يافت و براي مدتي توانست فراتر از اقتدار همه مناصب دستگاه حكومتي ظاهر شود. شرايط حاكم بر ديوان‌سالاري سلجوقيان روم سبب شده بود تا پيچيدگي‌ها و درآميختگي‌هاي بسياري از حيث وظايف و اختيارات پروانگي با ساير مناصب پديد آيد؛ به همين سبب پژوهش معتنابه درباره وظايف و اختيارات پروانگي كمتر صورت پذيرفته است. اين پژوهش، با روش توصيفي ـ تحليلي و با استفاده از منابع، مآخذ و پژوهش‌هاي تاريخي سامان داده شده و در گام نخست، پروانه و پروانگي را از نظر لغوي بررسي كرده، آنگاه با گزارشي مختصر درباره اصطلاح پروانه در ديوان‌سالاري ساير دولت‌هاي مسلمان، وارد بحث اصلي شده و درنهايت، پروانگان، وظايف، اختيارات و عملكرد آنان واكاوي كرده و به جايگاه پروانگي در ميان ساير مناصب عهد سلجوقيان روم پرداخته است.

“Parvanegi” was an outstanding position in Seljuks’ organization of Rome (473-707 AH) which took a lofty position only in this government and for a while it had a position beyond the power of all other positions of governmental organizations. The governing situation on bureaucracy of the Seljuks of Rome led to emergence of lots of complexes and fusions regarding the duties and authorities of Parvanegi in relation to the rest of positions. For this, fewer significant studies have been conducted about the duties and authorities in Parvanegi. Firstly, adopting an analytic-descriptive method and using the organized historical researches and resources, this paper intends to analyze Parvaneh and parvanegi literally and after that, providing a brief report about the term of Parvaneh in bureaucracy of the other Muslim governments it enters into the main discussion and finally, analyzes the parvanegan and their duties, authorities and functions to deal with the position of parvanegi among the other positions in the era of Seljuks of Rome.