مطالعه ميزان سرب و كادميوم و عوامل مرتبط با آن در شيرهاي خام توليدي در مناطق مختلف استان همدان

Assessment of Lead and cadmium contamination and influencing factors in raw milk from regions of Hamadan province

با توجه به عوارض خطرناك وجود فلزات سنگين در رژيم غذايي انسان ميزان سرب و كادميوم موجود در شير خام مناطق مختلف استان همدان در تابستان سال1390 ارزيابي شد. با در نظر گرفتن مطالعات اكولوژيكي تعداد 48 نمونه از شيرهاي خام توليدي مناطق مختلف استان همدان نمونه‌برداري و ميزان عناصر مذكور با روش افزايش استاندارد و تزريق به دستگاه جذب سنجي اتمي اندازه‌گيري شد. طبق نتايج مطالعه، ميانگين سرب و كادميوم به ترتيب 84/4 و µg/kg 21/3 تعيين گرديد كه از اين نظر از حد مجاز تعيين شده توسط WHO وFAO كمتر بود. نتايج نشان داد غلظت عناصر مورد مطالعه در بين مناطق مختلف مورد بررسي اختلاف آماري معني‌داري داشت (001/0 > p). همچنين مقادير سرب و كادميوم نمونه‌ها با تعداد خودرو، تعداد كارخانجات صنعتي و جمعيت ساكن در هر منطقه ارتباط آماري معني‌داري نشان نداد. مقايسه غلظت عناصر سنگين با نقشه معادن كاني فلزي استان نشان داد نقاط با محتواي بالاي آلاينده‌ها در اطراف نقاط با تراكم بالاي معادن قرار دارند. به نظر مي‌رسد اين عناصر از طريق آب و علوفه وارد بدن دام‌ها در اين مناطق شده است. بنابراين ضرورت انجام مطالعات تكميلي توصيه مي‌گردد.