مقايسه شاخص هزينه زندگي و شاخص بهاي كالاها و خدمات مصرفي در مناطق شهري

Comparing Cost of Living Index with Consumer Price Index (CPI) in Urban Areas

هدف اصلي اين مقاله مقايسه شاخص قيمت مصرف كننده و شاخص واقعي هزينه زندگي براي خانوارهاي مناطق شهري در اقتصاد ايران براي سال هاي 90-1370 است. به اين منظورابتدا مدل سيستم تقاضاي مستقيماً جمع پذير ضمني براي بدست آوردن مقادير حداقل معيشت با استفاده از نرم افزار GAMS و حل كننده Minos5 برآورد شده و با بكارگيري برآوردهاي پارامتر مورد نظر، ضرايب انگل در سيستم مخارج خطي براي 12 گروه كالايي، با استفاده از تكنيك رگرسيون هاي به ظاهر نامرتبط برآورد شده است. با استفاده از نتايج تخمين‌هاي قبلي شاخص‌ هاي تغييرات رفاهي و شاخص هزينه زندگي براي تغييرات قيمتي اتفاق افتاده در سال‌هاي مزبور محاسبه و با شاخص قيمت مصرف كننده بر مبناي سال پايه 1383 مقايسه شده است. يافته‌ها حاكي از آن است كه در دوره مورد بررسي شاخص قيمت مصرف كننده برآورد اريب‌داري از شاخص هزينه زندگي است و شاخص هزينه زندگي دوره زماني90-1384 را، بجز براي سال 1387، كمتر از حد و براي بقيه سال‌ها بيش از حد برآورد مي‌كند. به عبارت ديگر شاخص قيمت مصرف‌كننده براي سال‌هاي 1370 تا 1382 داراي تورش به سمت بالاست و براي بقيه سال‌ها بجز سال 1378 هزينه زندگي را كمتر از حد برآورد مي‌كند. بعلاوه يافته‌هاي اين مطالعه نشان مي‌دهد شاخص هزينه زندگي دهك‌هاي هزينه‌اي تفاوت معناداري با شاخص قيمت كالاها و خدمات مصرفي در مناطق شهري دارد.

The main objective of this paper is to compare consumer price index (CPI) with true cost of living index (COLI) of Iran’s urban households from 1991 to 2011. In order to determine the minimum subsistence level, An Implicitly Directly Additive Demand System (AIDADS) was estimated using GAMS and Minos5. Then with help of those estimations, the Engle coefficients for a linear expenditure system were estimated using the seemingly unrelated regressions (SUR) econometric technique for 12 commodity groups. Using the results of previous estimates, welfare measures and true cost of living index were calculated and compared with the prices of the base year (2004=100). The results indicate that during the period of study, the consumer price index (CPI) is a skewed estimate of the cost of living index and, with the exception of 2008, underestimates it for the period between 2005 and 2011 while overestimating it for rest of the period. In other words, for the period between 1991 and 2003, it displays an upward bias while for the others, it is downward. Results also show that the cost of living indices for expenditure deciles are significantly different from the CPI in urban areas.