بررسي عوامل موثر در مشاركت در اقدامات حفاظتي سازمان‌هاي غيردولتي فعال در حوزه تالاب كاني ‌برازان مهاباد

Participation of Environmental NGOs in Conservational Activities: evidences from Kani Barazan Wetland in Mahabad

امروزه بحران‌هاي زيست‌محيطي و نابودي منابع طبيعي و پايه، يكي از معضلات جدي دولت‌‌ها در اداره امور مربوطه به شمار مي‌آيند، بنابراين تدوين راهبردهاي حفاظت و بهره‌برداري پايدار از اين منابع به‌منزله ضرورتي بنيادي بيش از پيش احساس مي‌شود. در اين خصوص نقش سازمان‌‌هاي غيردولتي در حفاظت از منابع طبيعي و محيط‌زيست انكارناپذير است. اين سازمان‌‌ها با اينكه قدمت زيادي دارند متاسفانه هنوز هم در حيطه محيط‌زيست‌‌ و منابع طبيعي جايگاه مناسبي نيافته‌‌اند و هميشه اين نگراني وجود دارد كه چه عواملي در جلب مشاركت افراد در فعاليت‌هاي زيست‌محيطي موثر است. اما براي پي‌بردن به شرايطي كه به پررنگ‌‌تر‌‌شدن اين نقش منجر مي‌‌‌شود انجام تحقيقات نظام‌‌مند، ضرورت دارد. از اين‌‌رو پژوهش حاضر، با هدف بررسي عوامل موثر در مشاركت در اقدامات حفاظتي سازمان‌‌هاي غيردولتي زيست‌محيطي صورت گرفت. جامعه آماري تحقيق را اعضاي سه تعاوني فعال در حوزه حفاظت از محيط‌زيست تالاب كاني برازان مهاباد (N=120) تشكيل مي‌‌داد كه از بين آن‌ها 92 نفر به‌منزله اعضاي نمونه تعيين شدند. ابزار گردآوري داده‌‌ها پرسش‌نامه‌‌اي بود كه به منظور تعيين پايايي آن از ضريب آلفاي كرونباخ استفاده شد كه مقدار آن براي هر كدام از بخش‌‌هاي پرسش‌نامه بالاتر از 8/. به دست آمد كه بيانگر پايايي مناسب آن بود. همچنين، روايي پرسش‌نامه با استفاده از روش روايي صوري از سوي خبرگان تاييد شد. براي تجزيه و تحليل داده‌ها از نرم‌‌افزار SPSS بهره گرفته شد. نتايج حاكي از تفاوت معني‌‌داري در سطح يك درصد در بين زنان و مردان در ميزان مشاركت در اقدامات حفاظتي زيست‌محيطي بود. نتايج تحليل رگرسيوني نيز حاكي از توانايي پيش‌‌بيني 1/71 درصد واريانس از طريق متغيرهاي عامل اقتصادي، اطلاعاتي، مديريتي و فرهنگي بود.

Today, the environmental crisis and destruction of the basic and natural resource is one of the serious problems in the administration of governments. Therefore, planning the strategies for conservation and sustainable utilization of these resources as a fundamental need is felt greater than ever. In this context, the role of NGOs in natural resources and environmental protection role is undeniable. Although NGOs have a long history but unfortunately have not found a suitable place in the area of environment and natural resources yet. Always there is one concern: what factors attract people to participate in environmental activities effectively. Therefore this study aimed at investigation the factors effecting on participation of environmental NGO’s in conservation of international Kani Barazan wetland. A descriptive – correlation study was conducted and data were collected through a survey. The study population were the members of three active NGO’s in the field of environmental protection of Mahabad’s Kani Barazan wetland (N = 120) that 92 people of them were selected as the sample. A questionnaire was designed to collecting research data. Its validity was confirmed by a panel of experts (Faculty members and PhD and MSc students of Department of Agricultural Extension and Education of Tehran University). The Cronbachʹs alpha coefficient was used to assess the reliability and values ranged were more than 0.8 for each part of questionnaire that indicates its reliability was appropriate. The results indicated that there is a significant difference between male and female and degree of participation (t = 2.937). Also the results showed that 71.1 percent of participation variance was determined by these variables. According to the values that obtained for the Beta, independent variables that respectively have the greatest effect on the participation rate are: economic factor, informational factor, cultural factor and management factor.