نورسياه در انديشه هاي عرفاني عين القضات همداني

پژوهشي كه در پي مي آيد مساله دفاع از ابليس در ماجراي سجده نكردن بر آدم (ع) را در انديشه هاي عين القضات همداني بررسي كرده است . قاضي همداني به تحليلِ رفتار ابليس پرداخته و به نوعي اختلاف در اين مساله را ظاهربيني مردم دانسته است. قاضي با توجه به گونه هاي متضاد نور يعني نورِسياه و نورِسپيد كه يكي سبب ساز خلقت ابليس گشته و مظهر ديگري را حقيقت محمدي (ص) دانسته ، مساله ابليس ستيزي را حل كرده است. در همين راستاست كه نورِسپيد را كه از شدت روشني سايه اي ندارد و تاريكي كنارش مطرح نمي شود ، در وجود پيامبر اكرم (ص) مي جويد و نورِسياه كه به نوعي به حقيقت ذات الهي اشاره دارد از شدت قدرت هر بصري را نابينا مي سازد را در تركيب متناقض نماي نور سياه را به كار گرفته است.