نيروي شعر

The Force of Poem

اين انديشه، كه شايد بتوان پيچيدگي‌هاي ظاهري جهان هستي را به كمك چند قانون بنيادين درك كرد، موضوعي است كهنه با سابقه‌اي در حدود 2500 سال كه از يونانيان به يادگار مانده است. چنين به نظر مي‌رسد كه بتوان در نظام يكپارچه هستي، اصول و قواعد مشتركي پيدا كرد و آن‌گاه در تمام تشكيلات اين نظام، قانون فراگيري را حاكم بر اين قواعد يافت. من در اين مقاله خواسته‌ام به كمك قوانين اول و دوم نيوتن نيروي مولد شعر را همچون يك نيروي فيزيكي مطرح كنم. براي اين‌كار، نخست تعريفي كلي از شعر عرضه كرده‌ام و پس از آن به كمك روابط ميان اجزاي ساختاري زبان به‌خصوص رابطه متداعي از ديدگاه دو سوسور و هم‌چنين مفهوم قطب استعاري كه در تيوري ياكوبسن مطرح شده است، جابه‌جايي مدلول در جريان دلالت در واژه را بيان كرده‌ام. اين جابه‌جايي موجب نشان‌دار شدن واژه و پيدا شدن نقش جديد براي آن است كه به استعاره مي‌انجامد و به كمك نيرويي صورت مي‌گيرد كه در تشكيل شعر مي‌توان آن را نيروي شعر ناميد. نگارنده اين سطور به منبع اين نيرو نگاهي ندارد؛ اما در وجود اين نيرو بحث مي‌كند. شايد اين نيرو هماني باشد كه غربيان آن را جنّ شعر و عرب‌ها آن را"تابعه" يا "شياطين شعرا" مي‌دانند و به هر حال همه شاعران، ظهور وتبلور ناگهاني آن را به تجربه باور داشته و دارند.

It seems that its possible to find some common rules and principles in the unitary system of the universe and then reach a holistic and comprehensive low. This article proposes that "the force of poem" is a physical force. At first, a definition of poem is presented and then by using the relationship between structural units of language, specially associative relations (mentioned by F.de sausure) and metaphoric pole (mentioned by R. Jackobson), the displacement of signified via the signification is explained. This displacing marks the word and turns it into metaphor. This happens by a force which can be named "The force of poem".