ارزيابي خطر گسلش و رده بندي گسل هاي فعال اطراف سد شهيد رجايي ساري براساس ميزان فعاليت

Evaluating of Faulting Hazard and Classification of Active Faults in Shahid Rajai Dam of Sari Region, Based Activity Rate

تعيين ميزان فعاليت گسل ها از جمله مهم‌ترين پارامترهاي ارزيابي خطر گسلش است. در اين مقاله گسل هاي فعال محدوده سد شهيدرجايي ساري به شعاع 100 كيلومتر بر مبناي بُعد فركتالي گسلش و زمين‎لرزه و هم‌چنين ارزيابي ميزان لغزش رده بندي شده و ميزان فعاليت آن‌ها بررسي شد. به‌منظور تعيين بُعد فركتالي گسلش و زمين لرزه از روش مربع شمار1 استفاده شد. براي برآورد ميزان لغزش ابتدا پارامترهاي لرزه‎خيزي (a,b) محدوده بررسي شده تعيين، سپس اين پارامترها براي هر گسل نرماليزه شدند. براساس روابط موجود و با داشتن a و b براي هر گسل، ميزان گشتاور لرزه اي گسل محاسبه شد. در نهايت طبق روابط موجود براي محاسبه ميزان گشتاور لرزه‎اي، ميزان لغزش هر گسل تعيين و گسل هاي محدوده بررسي شده بر اين اساس رده‎بندي شدند. با درجه‎بندي براساس ابعاد فركتالي، گسل هاي شمال البرز، دامغان و گرمسار طي 100 سال گذشته از فعال ترين گسل هاي محدوده بررسي شده بوده اند و براساس برآورد ميزان فعاليت گسلش و زمين لرزه به‌روش تحليل فركتالي، عموماً در رده BD قرار گرفته و فعال بودن آن‌ها تاييد شده است. گسل‎هاي با ميزان لغزش خيلي‌كم و با دوره بازگشت طولاني رويداد زمين‎لرزه ها، سبب وقوع زمين‎لرزه‎هاي بزرگي مي‌شوند كه زمين لرزه 235 خورشيدي (856 ميلادي) كومس و گسل مسبب آن يعني گسل دامغان نمونه اي از اين گسل ها است. گسل هاي آستانه، رمه و چشمه‌علي ميزان لغزش كم است و در نتيجه مي توانند گشتاور لرزه اي بزرگتري ايجاد نمايند. با توجه به رويداد زمين لرزه ها در حريم گسل‎هاي جديد معرفي شده (خرم آباد، مجيد و ...)، ميزان فعاليت زياد اين گسل ها منطقي به‌نظر مي رسد

Determination of Faults activity rate is among the most important parameters of evaluating faulting hazards. In this paper, active faults on region of Shahid Rajai dam of Sari with radius 100 km based on fractal dimension of faulting and earthquake as well as evaluation of slip rate were classified and those Activity rate were assessed. In order to determine of fractal dimension of faulting and earthquake, Box-counting method was used. For estimate of slip rate beginning the seismicity parameters (a&b) of study area was estimation. Then these parameters were normalized for each fault. Based on the existing relationships and having a&b for each fault, the seismic moment of fault was calculated. Finally according to extant relations for evaluation of seismic moment rate, slip rate of each fault was determined and the faults of study area were classified accordingly. By grading based on fractal dimensions, the faults of North- Alborz, Damghan and Garmsar have been the most active faults in the study area during the last 100 years and according to evaluations of active rate of faulting and earthquake based on fractal dimensions, generally set in category BD and their activity approved. The faults with very low slip rate and with long return period of earthquake, are possible causes of occurrence large earthquakes (856 AD) Gomes and inducement fault namely Damghan Fault is an example of these faults. The faults of Astaneh, Rameh and Cheshmeh-ali have been low slip rate and thereupon be able to develop high seismic moment rate. According to earthquake events in privacy of New faults introduced (Khorram-abad, Majid,…), the high activity rate of these faults seem logical.