تبيين ماهيت رويكرد "كيفيت زندگي شهري" در تيوري هاي طراحي شهري

Clarifying the Nature of the “Urban Quality of Life”: An Approach in the Urban Design Theories

كيفيت زندگي شهري يكي از رويكردهاي جديد به مسايل شهري است كه به موجب آن طراحان و برنامه ريزان شهري راهكارهايي جهت تحقق آن ارايه مي دهند كه نشان از اقدامات جدي در خلق تغييرات مثبت در محيط زندگي شهري در گونه هاي» كيفيت زندگي شهري «است. هدف اصلي اين پژوهش تبيين يك چارچوب مفهومي براي بررسي ماهيت مختلف تيوري هاي طراحي شهري است تا از طريق آن بتوان به فهم عميق تري نسبت به موضوعات اساسي در اين حوزه پرداخت، به سطح و روش به كارگيري آن جامعيت بخشيد و ابعاد مختلف اين رويكرد از قبيل جهت گيري فلسفي و مباني معرفتي را روشن ساخت. براي انجام اين پژوهش، بخشي از گونه شناسي هاي مرتبط با انواع تيوري هاي طراحي شهري از ديدگاه هاي مختلف بررسي شده و براساس آن با تكيه بر روش استنباط استقرايي و تحليلي به تبيين ماهيت اين رويكرد در ميان گونه هاي مختلف تيوري هاي طراحي شهري پرداخته شد. رويكرد كيفيت زندگي شهري در پي انتقادات به شيوه برنامه ريزي خردگرا وارد مطالعات شهري شده و در سطوح مختلف قابليت كاربرد را دارد. اين رويكرد با شناخت و تفسير وضعيت موجود از جنبه هاي عيني و ذهني، فرآيندهايي را جهت ارتقا ارزش هاي زندگي شهري ارايه مي كند. اگرچه غايت اين رويكرد، برنامه ريزي و طرح ريزي براي ابعاد كالبدي و عيني شهر است، ولي شناخت كيفيت موجود شرايط زندگي و تعريف ارزش هاي هنجاري براساس ديدگاه و ذهنيت ساكنين مي باشد. واژگان كليدي: كيفيت زندگي شهري، طراحي شهري، گونه شناسي، تيوري هاي هنجاري، ابعاد عيني، ابعاد ذهني.