كودهاي زيستي محرك رشد گياه در ايران: نقاط قوت و ضعف

تا به امروز استفاده تجاری و كاربرد در مقیاس وسیع مایه­تلقیح­های افزاینده رشد گیاه در كشاورزی پیشرفت قابل ملاحظه­ای نداشته است. یكی از دلایل این مساله وجود گزارشهای متفاوت و تضاد بین نتایج آزمایشگاهی، گلخانه­ای و مزرعه­ای و عدم تكرارپذیری این نتایج است. این مسائل بیشتر ناشی از تنوع در اقلیم و ارقام گیاهی، تركیب فیزیكی، شیمیایی و بیولوژیك خاك، میزان ماده آلی خاك، رقابت ریزجانداران بومی، مقدار رطوبت خاك و شاید ناشناخته بودن دیگر عواملی باشد كه این مایه تلقیح­ها بواسطه آن بر رشد گیاه مؤثر واقع می­شوند. این موضوعات مقدار و جمعیت قابل توصیه مایه تلقیح، زمان و مكان و روش بهینه مصرف مایه تلقیح را با مشكل مواجه می­كند. گزارش­ها نشان می­دهد كه بیشتر پژوهش­ها در این زمینه در سطح گلخانه و در خارج از مزرعه انجام شده است. با این حال برخی نتایج مزرعه­ای مثبت در ایران گزارش شده است. از طرف دیگر قیمت كم كودهای شیمیایی مانع دیگری در توجه، تحقیق و توسعه كاربرد این كودهای زیستی در كشاورزی ایران شده است. غیر متمركز بودن تحقیقات، كم بودن میزان ماده آلی خاك­ها، ، مشكلات موجود در تكثیر صنعتی و تجاری سازی، هدفمند نبودن یارانه كود، عدم قاطعیت برای تضمین اثربخشی آنها در همه مناطق و در همه زمان­ها، عدم ارتباط مناسب بین بخش پژوهش، تولید و ترویج و نبود ساز و كار مناسب در مورد نظارت و كنترل كیفی مایه تلقیح­های تجاری از مهمترین مشكلات مایه ­تلقیح­های افزاینده رشد گیاه در ایران می­باشند. از طرف دیگر وجود تعداد زیاد دانشجویان علاقه مند به ادامه تحصیل در گرایش بیولوژی خاك، افزایش سهم پژوهش های بیولوژی خاك در علوم خاك، وجود مراكز آموزشی متعدد از جمله فرصت ها و نقاط قوت در این رابطه است. اسناد ملی از جمله برنامه پنجم توسعه و سند چشم انداز 20 ساله كه در آنها بر استفاده از فناوری های زیستی و كودهای بیولوژیك تاكید شده است چشم انداز روشنی در این زمینه می باشد.