تبيين قلمروخواهي جنبش اخوان‌المسلمين در منطقه خاورميانه‌

Explaining the territoriality of Muslim brotherhood movement in Middle East

خاورميانه يكي از مهم‌ترين مناطق ژيوپليتيكي جهان است از اين‌رو همواره محل رقابت بازيگران مختلف براي قلمروسازي بوده است. درحالي‌كه در گذشته، عمده قلمروسازي را دولت‌هاي منطقه و قدرت‌هاي بزرگ و استعماري انجام مي‌داده‌اند، امروزه بازيگران غيردولتي نيز به اين حوزه وارد شده‌اند، به‌گونه‌اي كه پويش‌هاي قلمروخواهانه بازيگران غيردولتي در برخي موارد بسيار بيشتر از برخي دولت‌هاي منطقه‌ است. جنبش اخوان‌المسلمين يكي از بازيگران غيردولتي است كه قلمروخواهي آن ماهيت و هدفي ايديولوژيك دارد. اين جنبش كه ابتدا در مصر تشكيل شد، تحت‌تاثير فرايند پخش جغرافيايي، به ساير كشورهاي خاورميانه و ساير مناطق جهان نيز راه يافت و در برخي كشورهاي منطقه توانست به قدرت برسد. اين مقاله با استفاده از روش توصيفي‌تحليلي و با اتكا به منابع كتابخانه‌اي و اسنادي، به تبيين روند قلمروخواهي و قلمروسازي اين جنبش در خاورميانه و عوامل موثر در قلمروسازي اين جنبش پرداخته است. نتيجه بررسي نشان ‌مي‌دهد اين جنبش با تاكيد بر مولفه‌هايي نظير مذهب تسنن، فرهنگ، نژاد و زبان عربي، جغرافيا و تحولات ژيوپليتيكي، نظير استعمار و مسيله فلسطين، در مناطق مختلف خاورميانه قلمروسازي كرده است و موفقيت آن در قلمروسازي، علاوه‌بر زمينه‌هاي فوق، تحت‌تاثير انطباق آن با وضع محيطي در كشورهاي مختلف است؛ به‌گونه‌اي كه اين جنبش در كشورهاي مختلف، مسيرهاي تقريباً مختلفي طي كرده است.

Middle East is one of the most important geopolitical areas of the world and therefore it has been always a field on which all the players have been competing to make it as their territory. While in the past it was the states that tried to territoriality, nowadays there are some non-governmental players as Muslim Brotherhood movements that try to play the game of territory making so that non-governmental endeavors have been much more than governmental ones. Muslim brotherhood movement is a cause that the nature and aim of its territoriality is an ideological one. The movement although incepts in Egypt but in a little time was expanded to other countries either in Middle East or even in the world and it could catch the power in some of the Middle East counties. In this paper the authors tries to explain the process of the territoriality of this movement in Middle East and to study the factors effective in its territoriality. The method of this survey is descriptive and analytical and the resources Were collected used library and documents. It concludes that the movement of Muslim Brotherhood has expanded its territoriality with using factors as Sunni domination, culture, race and Arabic language, geography and geopolitical developments, such as colonialism and the question of Palestine. Brotherhood movementʹs success in Territoriality, in addition to the above skills, influence compliance with the environmental situation in the different countries, So that the movement in different countries, has come almost completely different paths.