بررسي زون‌هاي غني از ماده آلي با استفاده از داده‌هاي ژئوشيميايي و پتروفيزيكي سازندهاي پابده و كژدمي در ميادين نفتي آغاجاري و پازنان

Organic-matter-rich Zones Determination in the Aghajari and Pazanan Oilfields by Using Geochemical and Petrophysical Data

در این پژوهش براساس داده‌های ژئوشیمیایی و پتروفیزیكی، عمق دقیق سنگ‌های منشاء احتمالی سازندهای پابده و كژدمی در میادین نفتی آغاجاری و پازنان تفكیك شده و گسترش این سازندها (ضخامت) و تغییرات ماده آلی در دیگر چاه‌ها نیز مورد بررسی قرار گرفته است. سازند پابده را از نظر میزان TOC می‌توان به 3 بخش فوقانی و زیرین (A و C) با TOC كمتر از 1% و میانی با TOC بالاتر از 1% (بخش B)، تقسیم نمود كه بخش‌های A و C غالبا آهكی بوده و در بخش B شیل گسترش بیشتری دارد. با مشاهده بخش غنی (B) در سازند پابده و با توجه به كیفیت آن، مقدار ماده آلی بالای 2% به عنوان زون غنی شناسایی شد. ضخامت بخش B در همه چاه‌ها بیشتر از دو بخش دیگر است. میانگین ماده آلی سازند پابده 1 تا 3% است. زون B به عنوان زون اصلی سنگ‌های منشاء و زون‌های (A و C) به عنوان زون فرعی مشخص شدند.‌ سازند كژدمی در چاه پازنان شماره 23 به دلیل قرارگیری در خارج از محدوده بلندی‌های قدیمی بیشترین میزان غنای ماده آلی را دارد. اما چاه 17 به دلیل قرارگیری در ناحیه پرحرارت بلندی‌های قدیمی، اگرچه دارای زون غنی می‌باشد، اما در اثر حرارت بالا مواد آلی سریع به نفت تبدیل شده و مواد آلی كمتری باقی‌مانده است. جهت بررسی جامع وضعیت غنای ماده آلی سازندهای پابده و كژدمی در این چاه‌ها، محل دقیق نمونه‌برداری و میزان ماده آلی توسط نرم‌افزار مشخص شده است كه میزان انطباق زون غنی آنها با پیرولیز راك ایول مشخص می‌شود.  

Based on the geochemical and petrophysical data, an exact depth of possible source rocks of Pabdeh and Kazhdumi formations in the Aghajari and Pazanan oilfields was separated and the formation spread (thickness) and organic material variations for each well was examined. Pabdeh formation can be divided into three units based on TOC amount, namely the upper and the lower units A and C with less than 1% TOC and the middle unit with higher than 1% TOC (unit). A and C units are mainly lime stony and the shale is more spread in B unit. Zone B is the main source rock zone and A and C are identified as sub-zones. Observing the rich unit (B) in Pabdeh formation and according to its quality having more than 2% organic matter, it is identified as a rich zone. The thickness of B is more than the two other units in all the wells. The average of organic matter in Pabdeh formation is 1 to 3 percent. Some of these wells are located on Paleo height, in which geothermal gradient increases the transition of organic matter to oil and decreases an average amount of organic matter. This phenomenon is impressed by adjacent fault zones or Paleo height boundaries. Pz#23 has high organic matte richness due to the location out of the Paleo height limit, but in Pz#17, due to location in the high thermal portion of Paleo height, high thermal conditions have caused a decrease in organic matter content immediately and low organic matter remained; but, it still has rich zones. For an accurate and comprehensive examination of organic matter enrichment in Pabdeh and Kazhdumi formations in these wells, an exact position of sampling and amount of organic matter are characterized with software and their adaptation rate with enriched zone is determined by using Rock Eval pyrolysis.