تبيين جامعه‌شناختي تاثير فرايند نوسازي در ساختار خانواده

Sociological explanation the impact of Modernization process on Family Structure

در ايران، نهاد خانواده در چند دهه ي اخير عمدتاً به دليل مولفه هاي نوسازي، سبب تغييرات ساختاري شده است. در اين پژوهش تغييرات ساختاري خانواده در بستر فرايند نوسازي در استان مازندران بررسي خواهد شد. روش‎ تحقيق، كمي و پيمايشي است. جامعه‌ي آماري، را تمامي سرپرستان خانوار در مناطق شهري و روستايي ساكن در استان مازندران تشكيل مي دهند كه تعداد آنها 931002 خانوار مي‌باشد. حجم نمونه 400 نفر و روش نمونه‌گيري، خوشه اي چند مرحله اي است. يافته ها نشان داد كه تفاوت معني‌داري بين ميانگين متغيرهاي نوع خانواده، ساختار قدرت و نگرش به فرزندآوري نقاط شهري و روستايي با سطح معني‌داري 000/0 وجود دارد. بر اين اساس، روستاييان نسبت به شهري ها ميزان بيشتري از ويژگي هاي فوق را در زندگي خود تجربه كرده اند. همچنين، ميانگين استقلال خواهي زنان و نگرش و رفتار باروري در بين شهري ها از روستاييان بيشتر بوده است و اين تفاوت به لحاظ آماري در سطح خطاي كوچكتر از 01/0 و اطمينان 99/0 نيز معني‌دار مي باشد و نيز بين ميانگين متغيرهاي روابط خويشاوندي، نگرش به ازدواج و سن ازدواج به لحاظ آماري در سطح خطاي كوچك تر از 01/0 و اطمينان 99/0 تفاوت معني‌داري وجود ندارد. طي چند دهه‌ي اخير، نهاد خانواده و نظام خويشاوندي متاثر از فرايند و پيامدهاي نوسازي، تغيير و تحولات عميقي را در سطح عيني ساختار خانواده تجربه كرده است.

The institution of the family has undergone significant changes in Iran over the recent decades mostly due to modernization process, and such changes have caused structure of the Iranian family. This research seeks to survey family structure changes in the context of modernization in Mazandaran province. The research method is quantitative and the methodology utilized is sectional surveying. The statistical society is made up of all family all heads of households residing in the urban and rural areas of Mazandaran province that numbers 931002 households as the general census of population and housing in 2011 indicates. The sample size is 400. Based on cluster sampling method, the share of rural and urban households has been taken into consideration. The findings indicate that is significant difference between mean variables of family types, power structure and attitude to fecundity urban and rural areas with the error level less than 0.01 and the confidence level of 0.99. Also, the mean of dependency women and attitude to fertility was higher in areas urban than areas rural. On the other hand, that is not significant difference between mean variables of family relationship, attitude to marriage and attitude to age with the error level less than 0.01 and the confidence level of 0.99. Over the recent decades, the institution of family and the kinship system have experienced deep changes in their family structure level as a result of introduction of modernization processes and consequences (social, cultural, psychological and political modernization).