شواهد وارونگي بردار لغزش در گسل كوشك نصرت، شمال ساوه

Slip Sense Inversion on the Koushk-e-Nosrat Fault, North Saveh

تحليل حركتي سامانه گسلي كوشك نصرت در ناحيه شمال ساوه نشان مي‌دهد كه سازوكار اين گسل (با راستاي WNW-ESE)، در زماني پس از ميوسن زيرين، از راستالغز- مورب‌لغز معكوس راست‌بر به مورب‌لغز معكوس چپ‌بر (در برخي پهنه‌ها تا راستالغز چپ‌بر) تغيير كرده است. شواهد ساختاري بازمانده از حركت راست‌بر گسل عبارتند از: 1) حوضه كششي كوشك نصرت كه در نتيجه خميدگي راست پله مسير گسل در شمال ساوه توسعه يافته و در داخل آن توالي نازكي از سازند قم نهشته شده است. 2) باندهاي برشي و نشانگرهاي حركتي فعاليت راستالغز- مورب‌لغز معكوس راست‌بر كه در پهنه اصلي گسل يافت شده‌اند. 3) گسل‌هاي همسو با سازوكار راستالغز راست‌بر و ناهمسو با سازوكار راستالغز چپ‌بر كه در پهنه تخريب ديواره‌اي گسل اصلي يافت شده‌اند. پس از وارونگي جهت بردار لغزش در گسل كوشك نصرت: در محل خمش، مجموعه‌اي از گسل‌هاي مورب‌لغز معكوس چپ‌بر، راندگي‌ها، گسل‌هاي راستالغز چپ‌بر و چين‌خوردگي‌هاي كوچك مقياس توسعه يافتهاند. سازوكار جوان گسل كوشك نصرت شاهدي ديگر بر نقش اساسي گسل هاي معكوس داراي مولفه راستالغزي چپ‌بر در دگرريختي جوان بخش شمال باختري بلوك ايران مركزي (در ناحيه قم- ساوه) است. موضوعي كه پيش از اين، توسط شواهد ساختاري و ريخت‌زمين‌ساختي در مورد گسل‌هايي چون ايپك (در جنوب بويين زهرا) و البرز (در شمال قم) و شواهد لرزه‌اي از تحليل سازوكار كانوني زمين لرزه بويين زهرا گزارش شده است.

The kinematic analysis of the Koushk-e-Nosrat Fault (striking WNW-ESE) at north Saveh city indicates that since a time after early Miocene it has been inverted from dextral strike-slip (and reverse-dextral-oblique slip) to reverse-sinistral (and sinistral strike-slip( displacement. The Kinematic evidences of right-lateral strike-slip displacement are: 1) Generation of the Koushk-e-Nosrat pull-apart basin along the bended segment of the fault in north Saveh city where a thin sequence of the Qom Formation (late- Oligocene to early Miocene) has been deposited in this narrow basin. 2) Shear bands and other kinematic indicators of right-lateral strike-slip and reverse-dextral-oblique slip displacements exist in the fault zone. 3) Synthetic right-lateral and antithetic left-lateral strike-slip faults are observed in wall damage zones around the main fault zone. The evidences of left-lateral strike-slip displacements after slip sense inversion are: sinistral- reverse faults, pure reverse faults, sinistral strike-slip faults and folds are generated in the Koushk-e-Nosrat Fault zone. The younger left-lateral reverse kinematic of the Koushk-e-Nosrat Fault is another significant evidence for the main role of the left-lateral reverse faults in deformation of the Qom-Saveh district in NW part of the Central Iran Block that has been tested before by structural and morphological kinematics of other major faults in the area like the Ipak (south Boin-zahrah) and Alborz (north Qom) Faults and seismological evidence of earthquake in the Boin-zahra areas.