بررسي رابطه سرمايه فكري و اجزاي آن با خطر ورشكستگي شركت هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

The Relationship of Bankruptcy Risk to Intellectual Capital and its Components for the Firms listed in Tehran Stock Exchange

هدف اصلي اين پژوهش بررسي تجربي رابطه سرمايه فكري و اجزاي آن با خطر ورشكستگي شركت هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. به منظور دستيابي به اهداف پژوهش چهار فرضيه تدوين و براي آزمون آن ها، روش آماري رگرسيون خطي چند متغيره به كار رفته است. اطلاعات 80 شركت پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طي بازه زماني 1383 تا 1390 گردآوري شده است. هم چنين براي اندازه گيري ريسك ورشكستگي از مدل آلتمن؛ و براي اندازه گيري سرمايه فكري و اجزاي آن از مدل پاليك استفاده شد. يافته هاي حاصل از آزمون فرضيه هاي پژوهش حاضر نشان مي دهد رابطه منفي معناداري بين سرمايه فكري و ريسك ورشكستگي شركت ها وجود دارد؛ هم چنين اجزاي سرمايه فكري در مدل پاليك (شامل كارايي سرمايه به كار گرفته شده، كارايي سرمايه انساني و كارايي سرمايه ساختاري) بر ريسك ورشكستگي به گونه اي منفي تاثيرگذارند. با توجه به رابطه منفي بين سرمايه فكري و اجزاي آن با ريسك ورشكستگي شركت ها نتيجه-گيري مي شود كه سرمايه فكري مي تواند ضمن بهبود عملكرد شركت ها، از ورشكستگي آن ها نيز جلوگيري كند و بدين ترتيب از پيامدهاي اقتصادي، اجتماعي و سياسي اين رويداد ناگوار بكاهد

The main purpose of this research is to empirically investigate the relationship of bankruptcy risk to intellectual capital (IC) and its components for firms listed in the Tehran Stock Exchange (TSE). To do this, four hypotheses were proposed and multiple linear regression analysis was used to test the hypotheses. The empirical data were drawn from a sample consisting of 80 firms listed in the TSE, over the eight-year period of 2004 to 2011. Bankruptcy risk was measured using Altman’s model and the IC and its components were measured using Pulic’s model. The results of the hypotheses testing demonstrate that there is a negative significant relationship between IC and bankruptcy risk. Furthermore, there is a negative significant relationship between the bankruptcy risk and components of the IC (employed capital efficiency, human capital efficiency and structural capital efficiency), based on Pulic Model. Since IC and its components are negatively related to the bankruptcy risk, it is concluded that IC can improve the financial performance. Therefore IC can prevent bankruptcy and decrease the economic, social and political consequences of it .