تأثير آرام‌سازي پيشرونده عضلاني بر ميزان افسردگي، اضطراب و استرس زنان نخست‌باردار

Effect of Progressive Muscle Relaxation on depression, anxiety, and stress of primigravid women

مقدمه: تغییرات هورمونی ناشی از بارداری می‌تواند احساسات و عواطف فرد را تغییر دهد. اضطراب و افسردگی شایعترین اختلالات روانی در طول بارداری می‌باشد. آرام‌سازی یكی از مداخلاتی است كه با تأثیر بر سیستم سمپاتیك، سبب افزایش میزان آرامش می‌شو‌د و احتمالاً می‌تواند سبب كاهش میزان تنش روانی در زنان باردار شود. هدف: تعیین تأثیر آرام‌سازی پیشرونده عضلانی بر میزان افسردگی، اضطراب و استرس زنان نخست‌باردار. روش: این مطالعه كارآزمایی بالینی تصادفی بر روی 66 زن نخست‌‌باردار در محدوده زمانی اردیبهشت تا شهریور 1393 در دو مركز بهداشتی درمانی تحت پوشش مركز بهداشت شماره یك شهر مشهد انجام شد. واحدهای پژوهش با تخصیص تصادفی به دو گروه آرام‌سازی پیشرونده عضلانی و كنترل تقسیم شدند. پس از برگزاری دو جلسه آموزش آرام‌سازی پیشرونده عضلانی طی دو هفته، گروه مداخله تمرینات را به مدت 4 هفته در منزل انجام می‌دادند. ابزار‌ مورد استفاده در این مطالعه مقیاس استاندارد افسردگی، اضطراب و استرسDASS 21 بود. تحلیل داده‌ها با نرم‌افزار آماری SPSS ویرایش 5/11 با استفاده از آزمون‌های من‌ویتنی و تی‌مستقل انجام شد. یافته‌ها:  میانگین سنی واحدهای پژوهش در این مطالعه 3/4±5/25سال بود. دو گروه قبل از مطالعه از نظر میزان افسردگی، اضطراب و استرس تفاوت آماری معنی‌داری نداشتند، اما بعد از مداخله، میزان افسردگی (001/0p<)، اضطراب (001/0>p) و استرس (001/0>p) زنان باردار به طور معنی‌داری در گروه آرام‌سازی پیشرونده عضلانی كمتر از گروه كنترل بود. نتیجه‌گیری: با توجه به اثر آرام‌سازی بر كاهش میزان افسردگی، اضطراب و استرس و از طرفی نداشتن عارضه و راحتی انجام، این روش می‌تواند به عنوان راهكاری برای كاهش میزان افسردگی، اضطراب و استرس زنان طی بارداری توصیه شود.

Background: Hormonal changes in pregnancy can alter a personʹs emotions and feelings. The most common mental disorders during pregnancy are anxiety and depression. Relaxation is one of the interventions that increases comfort through affecting the sympathetic system, and can probably reduce psychological tension in pregnant women. Aim: To investigate the effect of progressive muscle relaxation on depression, anxiety and stress of primigravid women. Methods: This randomized clinical trial was conducted on 66 primigravid women from April to September 1393(2014) in two health care centers covered by health center No-1 in the city of Mashhad. Subjects were randomly divided into two groups of progressive muscle relaxation and control. After two sessions of relaxation within two weeks, the intervention group was doing exercises at home for 4 weeks. The instrument used in this study, was Depression Anxiety Stress Scale (DASS 21). Data were analyzed with SPSS statistical software version 11.5, using descriptive statistics and Mann-Whitney U and independent t-tests. Results: The mean age of subjects in this study was 25.5±4.3 years. Before the study, the two groups showed no significant differences in depression (p=0.24), anxiety (p=0.36) and stress (p=0.58); but after the intervention, depression (p=0.001), anxiety (p<0.001) and stress (p<0.001) of the pregnant women was significantly lower in the progressive muscle relaxation group than those of the control group. Conclusion: Due to the relaxation effect on reducing depression, anxiety and stress, and also lack of side effects and its easy applicability, this method can be recommended to use as an approach to reduce depression, anxiety and stress in women during pregnancy.