نقش ايرانيان مهاجر در آناتولي با تاكيد بر دوره تيموري و اوايل دوره صفوي

The Role of Emigrant Iranians in Anatoly Emphasizing on Timurid and the beginning of Safavid Period

آناتولي از مناطقي است كه گروه‌هاي زيادي از ايرانيان در طول تاريخ به آن‌جا مهاجرت كردند و زبان و ادب فارسي را در اين سرزمين گسترش دادند. در دوران تيموريان و اوايل دوران صفويه، به دليل تحولات سياسي ايران و جاذبه‌اي كه سلاطين عثماني براي جلب اهل علم و هنر به استانبول ايجاد كرده بودند، روند مهاجرت ايرانيان به آناتولي بيشتر شد. در نتيجه اين امر، گروه زيادي از عالمان، شاعران و هنرمندان ايراني راهي استانبول و ساير شهرهاي آناتولي شدند. آنان آثار ادب فارسي را به آناتولي بردند و در اين سرزمين به نسخه برداري و نگارش كتاب‌هاي فارسي پرداختند. تعدادي از آنان كه وارد دربار سلاطين عثماني شدند به رواج بيشتر زبان فارسي و آثار ادبي همت گماشتند. هركدام از اين مهاجران در زمينه كتابت، نسخه‌برداري، تذهيب و مصور كردن كتاب‌ها و يا تدريس و نگارش كتاب‌هاي علمي در زمينه رياضيات، نجوم، شعر، ادب فارسي، فلسفه، حكمت، موسيقي و طب از سرآمدان عصر خود بودند. در اين پژوهش، نقش اين دسته از مهاجران در توسعه آثار ادبي فارسي در آناتولي بررسي مي‌گردد.

Anatoly is the area which has been welcoming to the numerous groups of Iranian as emigrant during history; so that the Persian language and literature could be developed by these emigrant groups. During Timurid time and the beginning of Safavid, the political changes of Iran as well as the ground provided by the Othmanid sultans to attract scientists and artists toward Istanbul led to the increase of the trend of migration of Iranians to Anatoly. Consequently, a large group of Iranian scholars, poets and artists were to migrate to Istanbul and the other cities of Anatoly. They took the Persian literature works to Anatoly and made effort to duplicate and write down the Persian books in this area. Some of them having entered the court of Othmanid sultans did their best toward more development of Persian language and literature works. Each of these emigrants were considered as the outstanding figures of their time in terms of writing, duplication, illustration of the books, teaching and writing scientific books concerning mathematics, astrology, poem, Persian literature, philosophy, music and medication. This writing has investigated the role of this group of emigrants in the development of Persian literature works in Anatoly.