اخلاق و زيباشناسي در فلسفه ويتگنشتاين

ويتگنشتاين در تنها كتابي در دوران حياتش به چاپ رسانيد- -يعني تراكتاتوس- تنها يكبار از واژه زيبايي شناسي استفاده كرده و آن را با اخلاق يكي دانست«اخلاق آيينك و زيباحسيك(زيباشناسي،حس زيبايي) يك چيزند.»( ويتگنشتاين، 1386، ص113). ممكن است، وحدت اخلاق و زيبايي شناسي از اين امر نشات گرفته باشد كه هر دو به حوزه امور ناگفتني تعلق دارند. از آنجا كه ويتگنشتاين جهان و هر آنچه در آن است را به حوزه امور گفتني متعلق مي داند؛ يعني اموري كه با گزاره هاي منطقي قابل بيان است. هر چه كه از جهان خارج باشد را به حيطه امور نا گفتني يا همان نشان دادني مربوط مي داند، از اين رو در دستگاه فلسفي وي امور ارزشي همچون دين، اخلاق و زيبايي شناسي به حيطه اي خارج از جهان تعلق دارند و قابل بيان نيستند؛ اما آيا اين تنها دليل وحدت بخش ميان اخلاق و زيبايي شناسي است؟ به اعتقاد بسياري از مفسران اخير ويتگنشتاين، اين دو مقوله به دلايل ديگري با هم اتحاد دارند. نگريستن از وجه ابدي، حيات شادكامانه و حيرت از راز وجود از ديگر وجوه اشتراك ميان اخلاق و زيبايي شناسي مي باشد كه باعث يكي شدن اين دو گرديده است. در اين مقاله كه به روش كتابخانه اي نگاشته شده، به بررسي جداگانه هر يك از اين موارد پرداخته و در پايان با توجه به مطالب ذكر شده به نتيجه مي رسيم كه ويتگنشتاين اين دو را يكي مي داند.