تاثير سرمايه اجتماعي بر نوع‌دوستي

Studying the effect of social capital on altruism in Tehran city

تاثير سرمايه اجتماعي بر نوع‌دوستي در شهر تهران محمود شارع پور1، فاطمه آرمان2 1. استاد گروه علوم اجتماعي دانشگاه مازندران، مازندران، ايران. 2. كارشناس ارشد جامعه شناسي دانشگاه مازندران، مازندران، ايران. Email: arbon_f@yahoo.com دريافت: 19/4/92 پذيرش: 10/2/93 چكيده مقدمه: نوع‌دوستي يك ارزش والاي اجتماعي و تكليف اخلاقي-اجتماعي است كه تضعيف آن، به اختلال نظم اجتماعي منجر مي‌گردد، بنابراين بررسي وضعيت چگونگي رخداد اين كنش‌ها در جامعه ضروري به نظر مي‌رسد. با شناخت كنش‌هاي دگردوستانه و عوامل موثر بر بروز و ظهور آن در جامعه مي‌توان ساير مولفه‌هاي فرهنگي و اجتماعي را شناسايي و همچنين تا حدي به وضعيت اخلاقي و فرهنگي- اجتماعي جامعه پي برد. پژوهش حاضر بر آن است كه بيابد چگونه با شناخت تاثير مولفه‌هاي مختلف سرمايه اجتماعي بر نوع‌دوستي در روابط اجتماعي، مي‌توان زمينه‌هاي گسترش نوع‌دوستي را هر چه بيشتر فراهم كرد. روش: تحقيق حاضر از نوع جست‌و‌جوي اسنادي در پيمايش است. روش تحليل نيز از نوع تحليل ثانويه است. اين پژوهش به تحليل ثانويه داده‌هاي جمع‌آوري شده در شهر تهران مي‌پردازد كه اين داده‌‌‌ها در مرداد و شهريور 1387 توسط دانشگاه علوم پزشكي ايران، سازمان بهداشت جهاني، شهرداري تهران و جهاد دانشگاهي در سطح تمامي محلات شهر تهران در قالب پروژه «ابزار ارزيابي و پاسخگويي عدالت در حوزه سلامت شهري» جمع‌آوري شده است. تعداد نمونه اين پژوهش بالغ بر 20670 نفر از شهروندان بالاي 18 سال ساكن شهر تهران مي‌باشد. يافته ها: با توجه به نتايج پژوهش حاضر، افراد با سرمايه اجتماعي بيشتر، در قياس با ديگران نوع‌دوست ترند. نتايج رگرسيوني تحقيق بر حسب مولفه هاي سرمايه اجتماعي (اعتماد اجتماعي، مشاركت رسمي، مشاركت غير رسمي، روابط اجتماعي، ارزش‌ها و احساس تعلق) نشان مي‌دهد كه از بين مولفه هاي سرمايه اجتماعي فقط اعتماد اجتماعي، احساس تعلق و مشاركت غير رسمي داراي تاثير معنا‌دار و مثبت بر نوع‌دوستي است. همچنين در معادله دوم، تبيين نوع‌دوستي بر حسب مجموع متغيرهاي مستقل نشان مي‌دهد كه متغيرهاي اعتماد اجتماعي، احساس تعلق، مشاركت غيررسمي و تحصيلات تاثير معنا‌دار و مثبتي بر نوع‌دوستي دارند. نتيجه‌گيري: با توجه به نتايج، سرمايه اجتماعي و مولفه‌هاي آن تاثير به سزايي در كنش‌هاي نوع‌دوستانه دارند، لذا بايد با تقويت سرمايه اجتماعي براي توسعه همه‌جانبه و متوازن نظام اجتماعي و شخصيتي گام برداشت تا با ارتقاي سطح توسعه جامعه و نظام شخصيتي افراد ميزان كنش‌هاي اخلاقي و به طور خاص تر كنش‌هاي نوع‌دوستانه افزايش يابد. كلمات كليدي: نوع‌دوستي، سرمايه اجتماعي، اعتماد اجتماعي، احساس تعلق، مشاركت اجتماعي.

Studying the effect of social capital on altruism in Tehran city Mahmoud Sharepour, PhD in Social Sciences, Mazandaran University, Mazandaran, Iran Corresponding author: Fatemeh Arman, MA in Social Sciences, Mazandaran University, Mazandaran, Iran Email: arbon_f@yahoo.com Received: July 10, 2013 Accepted: April 30, 2014 Abstract Background: Altruism is a high social value and moral & social duty, so its weakness will lead to the social discipline disorders. Therefore, it is necessary to examine the study of how and why these actions occur in the society. By recognizing altruistic actions and the effective factors on its appearance, we can identify other cultural and social components and recognize moral and socio-cultural situations in the society. This research aims to identify the impact of different components of social capital on altruism in social relations in order to facilitate more altruistic aspects of development conditions as much as is necessary. Methods: In this document search study, by using secondary analysis, data was collected and analyzed from Iran University of Medical Sciences, World Health Organization, Tehran Municipality and Jihad University in form of "assessment tools and justice response in urban health" in all parishes of Tehran city on August- September 2008. About 20,670 citizens (over 18 years old) were selected and studied in this study. Findings: According to the results, people with high social capital are more altruistic than others. The results of regression due to social capital components such as social trust, formal partnership, informal partnership, social relationship, values and sense of belonging show that among social capital components only social trust, sense of belonging and informal partnership have a meaningful and positive effect on altruism. Regarding all independent variables, the components such as social trust, sense of belonging, informal partnership and education have meaningful and positive effects on altruism. Conclusion: The results show that social capital and its components have a significant effect on altruistic actions. Therefore, with strengthening social capital, some measures should be taken in order to develop a comprehensive and balanced personality and social system and to promote the level of society and personality system, ethical practices and more specifically altruistic actions increase. Keywords: Altruism, social capital, social trust, sense of belonging, social relationship