عكس‌العمل رشد يونجه، كتان و آگروپايرون در خاك‌هاي آلوده به لجن نفتي

The response of alfalfa, flax and wheatgrass growth to application of petroleum sludge

اين پژوهش با هدف بررسي قابليت جوانه‌زني و رشد گياهان يونجه، كتان و آگروپايرون در خاك‌هاي آلوده به لجن نفتي پالايشگاه اصفهان در شرايط گلخانه انجام شد. به اين منظور لجن نفتي پس از هوا خشك شدن به نسبت‌هاي صفر (شاهد)، 10 و 20 درصد وزني با خاك غيرآلوده از زمين‌هاي اطراف پالايشگاه به‌طور كامل مخلوط و به‌صورت جداگانه در گلدان ريخته شد. آزمايش به‌صورت كرت‌هاي خرد شده در قالب طرح كاملاً تصادفي در 3 تكرار اجرا گرديد. براساس نتايج، ميانگين درصد جوانه‌زني گياه آگروپايرون با افزايش مقدار لجن از سطح 0 به سطح 10 و 20 درصد به‌طور معني‌داري (05/0P?) كاهش يافت. در گياه كتان و يونجه اين كاهش معني‌دار نبود. ميانگين ارتفاع، عملكرد ريشه و اندام هوايي گياه اگروپايرون فقط در تيمار 20 درصد لجن نفتي نسبت به تيمار شاهد كاهش معني‌دار نشان داد. با افزايش ميزان لجن نفتي از سطح 0 به سطح 20 درصد، وزن خشك ريشه و اندام هوايي گياه يونجه به‌ترتيب 6/46 درصد و 3/93 درصد و در گياه كتان به‌ترتيب 1/41 درصد و 2/82 درصد كاهش معني‌دار نشان داد. اگرچه گياهان يونجه و كتان قدرت جوانه‌زني بالاتري نسبت به گياه آگروپايرون دارند، ولي عملكرد و توليد زيست‌توده آن‌ها در انتهاي دوره آزمايش كم‌تر بود. بنابراين استفاده و كشت يونجه و كتان در مطالعات گياه‌پالايي اين لجن توصيه نمي‌گردد. به‌دليل بيش‌تر بودن مقدار ريشه توليد شده نسبت به اندام هوايي و توليد سيستم ريشه فيبري و گسترده توسط گياه آگروپايرون، استفاده از اين گياه در مطالعات گياه‌پالايي لجن‌هاي نفتي پالايشگاه پيشنهاد مي‌شود.

The present study was carried out to study the germination and growth capability of three plants including alfalfa (Medicago sativa L.), flax (Linum usitatissimum L.) and wheatgrass (Agropyron elongatum (Host). Beauv) in contaminated soils with petroleum sludge produced by Isfahan Oil Refinery in a greenhouse experiment. The air-dried petroleum sludge sample was added to an uncontaminated soil at ratios of 0 (control), 10 and 20% (w/w) and mixed thoroughly. Plastic pots were filled with called mixture (2 kg). The experimental layout consisted of split-plots were arranged in a completely randomized design with three replicates. The results showed that with increasing sludge from 0 to 10 and 20%, the wheatgrass germination decreased significantly (P?0.05). In alfalfa and flax, no significant differences were observed in seed germination percentage among petroleum sludge treatments. The mean values of plant heights and root and shoot dry weights for wheatgrass in 20% petroleum sludge showed a significant reduction when compared with control. By increasing the amounts of petroleum sludge from 0 to 20%, Root and shoot dry weights decreased by 46.6 and 93.3% in alfalfa and 41.1 and 82.2% in flax respectively. Although both alfalfa and flax have higher germination capability in comparison with wheatgrass but they showed less biomass production. Therefore, cultivation of alfalfa and flax is not recommended for petroleum phytoremediation, explicitly due to lower biomass production. In brief, wheatgrass could be a suitable species for phytoremediation of sludge petroleum, as this plant produces more roots than shoots and more fibrous root systems.