سكولاريسم و سكولاريزاسيون

Secularism and Secularization

سكولاريسم و سكولاريزايسون دو واژه با بار معنايي خاص خود هستند كه مي‌توان از موقعيت كنوني اين دو با تعبير «مبهم» ياد كرد. به كارگيري اين دو واژه در ايران معاصر بر ابهام ذاتي اين دو افزوده است. نوشتار حاضر تلاشي در جهت ابهام‌زدايي از دو واژه سكولاريسم و سكولاريزاسيون و شفاف سازي معنايي اين دو است. نخست تاريخچه طرح ايده سكولاريزاسيون در ايران معاصر بررسي و پس از آن به برابر نهاد صحيح براي دو واژه سكولاريسم و سكولاريزاسيون پرداخته مي‌شود. هم چنين پيشنهاداتي براي بررسي علمي اين دو عرضه مي‌گردد. سكولاريسم، علاوه بر مباحث معنايي، به مثابه يك نظريه سياسي نيز در ايران معاصر مورد توجه قرار گرفته است. هم چنين به سكولاريسم و سكولاريزاسيون به منزله مدل تحليلي براي تحولات كشور اشاره مي‌شود. در تلاش براي راه‌يابي به هسته اصلي معناي سكولاريسم و سكولاريزاسيون تحليلي از ديدگاه ماكس وبر در اين باره ارايه شده است. آن گاه به عنوان يك مورد مشخص و برجسته از موضوعاتي كه ممكن است تحت شمول سكولاريسم و يا سكولاريزاسيون قرار گيرند به دين و سياست و نسبت اين دو با يك ديگر پرداخته مي‌شود. بنابراين نوشتار حاضر درآمدي بر مباحث ضروري و گسترده در باب سكولاريسم و سكولاريزاسيون است.

Secularism and secularization are two ambiguous concepts which have specific meaning loads. The use of these two concepts in contemporary Iran has added to their intrinsic ambiguity. To disambiguate and clarify their meanings, first, I will provide a short history of the emergence of the idea of secularization in contemporary Iran and, then, elaborate on the correct equivalent of secularism and secularization in Farsi. Finally, I will make suggestions for further scholarly study of this subject. In addition to discussions over the meanings of secularism, it has also been considered as a political theory in contemporary Iran. There are also references to secularism and secularization as an analytical model for studying the developments in Iran. In an attempt to find the core meanings of secularism and secularization, I will refer to Max Weber’s ideas in this regard. Afterwards, I will consider religion and politics and the relationship between them as an obvious case of subjects discussed under secularism or secularization.