اثر محلول‌پاشي عناصر سيليس، پتاسيم و روي بر برخي ويژگي‌هاي زراعي و خسارت بيماري بلاست و كرم ساقه خوار نواري Chilo suppressalis Walker)) برنج رقم طارم هاشمي

Effect of Silicon, Potassium and Zinc Foliar Application on some Agronomic Characteristics, Blast and Stem Borer (Chilo suppressalis Walker) Control in Rice (cv. Tarom Hashemi)

به منظور بررسی اثر تیمار محلول پاشی عناصر سیلیس (5 در هزار)، پتاسیم (2 در هزار) و روی (2 در هزار) بر عملكرد دانه، اجزای عملكرد، درصد خسارت بیماری بلاست گردن خوشه و درصد آلودگی كرم ساقه خوار نواری در رقم طارم هاشمی، آزمایشی به صورت پژوهش در مزرعه در سال 1391 در قالب طرح بلوك‌های كامل تصادفی با سه تكرار اجرا شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد كه اثر تیمار محلول‌پاشی بر تمامی صفات به جز طول خوشه، وزن هزار دانه و تعداد پنجه معنی‌دار بود. بر اساس نتایج مقایسه میانگین، بیش‌ترین میزان عملكرد دانه (4518 كیلوگرم در هكتار)، تعداد دانه در خوشه (2/185)، تعداد دانه پر (6/174)، درصد باروری خوشه (3/94 درصد) و كم‌ترین تعداد دانه پوك در خوشه (6/10) و كم‌ترین درصد خسارت بلاست (3 درصد) و كرم ساقه خوار برنج (3/0 و 2/1 درصد به ترتیب درصد آلودگی و سفید شدن خوشه) در تیمار محلول پاشی سیلیس به-دست آمد. هم‌چنین، همبستگی منفی و معنی داری بین تعداد دانه پر و درصد آلودگی بلاست (**71/0- r=)، درصد آلودگی كرم ساقه خوار (**72/0- r=) و سفید شدن خوشه (89/0- r=) در سطح احتمال یك درصد مشاهده شد. با توجه به نتایج به دست آمده محلول‌پاشی عناصر روی، سیلیس و پتاسیم توانست عملكرد دانه (افزایش حدود 2 تا 14 درصدی) را همراه با كاهش خسارت كرم ساقه‌خوار (حدود 9 تا 87 درصد) و بلاست گردن خوشه (حدود 27 تا 87 درصد) بهبود بخشد. از بین عناصر محلول‌پاشی شده نیز سیلیس بیش‌ترین اثر مثبت را بر صفات مورد مطالعه داشت.

In order to study the effects of foliar application of Si (5/1000 ratio), K (2/1000 ratio) and Zn (2/1000 ratio) on rice (cv. Tarom Hashem), an on-farm experiment carried out based on randomized complete block design with three replications in 2012. Some traits such as paddy yield and yield components, neck blast disease and stem borer damage were evaluated. Results showed that the effect of foliar application in terms of all traits except panicle length, 1000 grain weight and tiller number were significantly different than control. Mean comparison showed that the highest paddy yield (4518 kg ha-1), grain number per panicle (185.2), filled grains (174.6), panicle fertility percentage (94.3%) and the lowest sterile grain number per panicle (10.6), blast disease (3%) and stem borer (0.3% death heart and 1.2 % white head) were obtained in Si application. A negative and significant correlation was observed between filled grain number and blast damage percentage (r=-0.71**), percentage of stem borer infection (r=-0.72**) and percentage of white head (r=-0.89). According to results it seems that foliar spraying of Zn, Si and K had a positive effect on grain yield (closely increase 2-14%) and also suppress stem borer (closely 9-87%) and neck panicle blast (closely 27-87%) as compared to control. In conclusion, Si foliar application had the most positive effect rather than Zn and K.