كليدواژه :
قانون , مدينه‌النبي , نبوت , شريعت , نص
چكيده فارسي :
از مهم‌ترين شاخصه‌هاي فلسفه سياسي اسلام، توجه به نبوّت و جايگاه نبي در ساختار انديشه سياسي است. نبي در فلسفه سياسي كلاسيك اسلامي از دو جهت، بسيار مورد توجه قرار گرفته است: اول آن كه نبي در راس ساختار سياسي قرار دارد و قوام و دوام مدينه به او بستگي دارد؛ دوم آن كه قانون در مدينه از نبي نشات مي‌گيرد. در تفكر اسلامي نبي كه با عالم فوق قمر در ارتباط است، معارف را در قالب شريعت كه هم شامل قواعد فردي ـ اخلاق ـ و هم قواعد عمومي ـ قانون مدينه ـ مي‌شود از جانب خداوند دريافت كرده و به عموم انسان‌ها عرضه مي‌نمايد. در زمان حضور نبيّ مكرم اسلام آيات قرآن و سيره و سنت او مبناي عمل و راهنماي افراد در زمينه امور فردي ـ اخلاق ـ و امور اجتماعي ـ قانون ـ تلقي مي‌شد. اما آنچه امروزه براي مسلمانان مبناي عمل است، آيات قرآن و عملكرد معصومين : است. بنابراين اگر نصّ صريحي در قرآن يا سيره معصومين : در مورد خاصي وجود داشته باشد، در آن زمينه نيازي به قانون‌گذاري احساس نمي‌شود. در غير اين صورت مي‌توان حكم مورد نياز را از ادله شرعي استنباط كرد. علم فقه با شيوه‌هاي خاص خود عهده دار تعيين قواعد و قوانين مورد نياز است. اما در مواردي كه نصّ صريحي وجود ندارد و استناد به سيره يا ساير مستندات نيز امكان‌پذير نيست، بايد آنچه به عنوان قاعده و قانون وضع مي‌شود، مطابق با شريعت باشد يا حداقل مخالفتي با آن نداشته باشد. به همين دليل است كه قانون موضوعه در ميان مسلمانان، چندان نمي‌تواند جايگاهي داشته باشد و بخش كوچكي از قلمرو قانون در ميان مسلمانان را به خود اختصاص مي‌دهد. بر اين اساس، قانون در ديانت اسلام و به تبع آن در تفكر اسلامي، پيوندي وثيق با دو مفهوم شريعت و نبوت دارد و نبي 9 به‌عنوان صاحب، مُبلّغ و آورنده شريعت، از سوي خداوند، منشا اصلي و منبع اساسي قواعد مورد نياز افراد بشر در قالب قانون تلقي خواهد شد.
چكيده لاتين :
An important feature of Islamic political philosophy is that prophethood and prophet have an important status in the structure of political thought. Prophet [Nabi] has been considered in two important respects in the classic Islamic political philosophy. Firstly, the Prophet is the head of the political structure and the persistence of the city [Medina] depends on him. Secondly, law originates from him in Medina. In the Islamic thought, the Prophet, who is in contact with the metaphysical world, receives knowledge in the form of Shariʹa and delivers it to all people. At the time of the presence to the Prophet, the Qur’an and his behavior put the bases and guidelines for the acts of other people. But, what determine the guidelines for the present day Muslims are the Qur’an and the conducts of the 14 infallibles. Thus, if there is a clear and direct text in the Qur’an and the narrations of the infallibles in a particular case, there is no need for legislation. Otherwise, the necessary verdict is derived from religious reasonings. Jurisprudence is responsible for the elicitation and explanation of the necessary verdict on the basis of its specific regulations. However, if there are no texts and it is impossible to any other documentations from the behavior of the infallibles, the legislations have to be in accord with Shariʹa or, at least, there should not be any contradictions between them. As a result, law has a deep relationship with Shariʹa and Prophethood and the Prophet is considered as the fundamental origin of all the laws which man needs.
