اولويت بندي فضايي سيستم مديريت يكپارچه مناطق شهري (مطالعه موردي: مناطق 22 گانه شهر تهران)

Spatial Prioritizing of Integrated Management Systems in Urban Districts (Case Study: Tehran municipality districts)

شهر به مثابه بخشي از سلسله مراتب سيستم فضايي و تقسيمات سياسي- جغرافيايي هر كشور بر اساس شاخصه هاي مختلفي مانند نوع حكومت، مديريت، سطح آگاهي، علاقمندي اجتماعي و مشاركت مردم در نظام تصميم گيري شكل مي‌گيرد. از آنجا كه هر عنصر در چارچوب ويژگي‌هاي عملكردي‌اش قابل تعريف است، لذا براساس نقش‌هاي مختلفي كه در زيرسيستم‌هاي نظام شهري تعريف مي‌شود، مي‌توان انواع مختلفي از اجزاي تشكيل دهنده سيستم را شناسايي نمود. با توجه به نقش مديريت يكپارچه شهري به عنوان سيستم و عامل كنترل و هدايت نظام شهري در كلان-شهرها، مـي‌توان از عناصر تحت نظارت مديريت ياد شده يـعني مناطق شـهرداري به عنوان عناصر تشكيل دهنده سيستم شهري نام برد. از طرفي ديگر وسعت و پراكندگي كلان شهرها نيازمند تعادل در حجم عملياتي متناسب با توان آن مي‌باشند. هدف از اين تحقيق اولويت بندي فضايي سيستم مديريت يكپارچه شهري مناطق تهران به منظور حل مسايل مديريت شهري بوده است. روش تحقيق در اين مقاله به دو صورت توصيفي- تحليلي صورت گرفته است. به منظور دستيابي به هدف پژوهـش از روش‌هاي تصميم گيري چـندمعياره، مدل‌هاي تحليلي (VIKOR و AHP) جهت رتبه بندي مناطق شهري تهران استفاده شده است. نتايج حاصل از پژوهش نشان داده كه از ميان مناطق شهري تهران، منطقه 6 شهرداري از مساله خيزترين مناطق شهري بوده، پس از آن نيز مناطق شهري 2 و 14 قرارداشته است. هم چنين نتايج اين مدل نشان داده كه مناطق شهري 16، 8 و 22 از نظر سيستم مديريت شهري مشكلات كم تري نسبت به ديگر مناطق دارابوده است. در نهايت تحليل‌هاي فضايي جهت اولويت بندي فضايي سيستم مديريت يكپارچه شهري در منطقه مورد مطالعه صورت گرفته و پيشنهاداتي نيز ارايه گرديده است.

The city as part of a hierarchy of spatial systems and divisions of political-geographical in each country based on various criteria such as type of governance, management, knowledgement, social interest and public participation in decision-making system is formed. Since each element can be defined within functional features, so according to different roles that is defined in the subsystems of urban systems, can be identified by a variety of constituting components of the system. According to the role of urban management as system of control and guidance of urban in metropolises, can be named the elements mentioned under the management of municipal areas as elements of urban systems. On the other hand, the extent and distribution of metropolises are needed to balance in the volume of operations with it. The purpose of this research is spatial priority of integrated urban management system in districts of Tehran to solve the problems of urban management. Method of research is descriptive-analytic. To achieve the goal of research is used multi-criteria decision making models such as AHP and VIKOR for ranking of districts of Tehran. Results of the research show that among the urban districts of Tehran, district 6 is one of the most problem areas. Subsequently, is located the regions of 2 and 14. Also The results show that regions 8, 16 and 22 have fewer problems than other areas. Finally, spatial analysis for prioritizing of integrated urban management system in study area has been studied and suggestions are presented.