نقش حاكميت شركتي و ساختار بازار در بهره‌وري شركت‌ها

The Role of Corporate Governance and Market Discipline on Firms Productivity

در اين پژوهش، نقش حاكميت شركتي و ساختار بازار در بهره‌وري شركت‌هاي پذيرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران بررسي شده است. حاكميت شركتي، اثر معناداري بر بهره‌وري كل شركت دارد؛ همچنين، ‌بين حاكميت شركتي و ميزان رقابت بازار جانشيني قوي وجود دارد، به اين معنا كه رقابت، مشكلات نمايندگي را كاهش مي‌دهد و لذا شركت‌ها وقتي با بازار توليدي كاملاً رقابتي روبه‌رو مي‌شوند، اثربخشي حاكميت شركتي بر بهر‌وري كل شركت كمتر است. نمونه آماري، 92 شركت پذيرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران طي دوره زماني 1383 تا 1388 دربر مي‌گيرد. داده‌هاي موردنياز با استفاده از مطالعات كتابخانه‌اي و نرم‌افزار ‌ره‌آورد ‌نوين گردآوري شد. براي آزمون فرضيه‌‌ها، از تحليل همبستگي و داده‌هاي تابلوييو نيز الگوي رگرسيون چندمتغيره با اثرات ثابت با متغير تاخيري به روش اتورگرسيون در نرم‌افزار آماري Eviews و SPSS استفاده شد. نتايج پژوهش، حاكي از ارتباط مثبت و معنادار بين تمركز مالكيت و بهره‌وري كل است؛ همچنين، بين نسبت اعضاي هييت مديره غيرموظف و بهره‌وري كل رابطه مثبت و معنادار وجود دارد و رابطه اندازه هييت مديره و بهره‎وري كل اگرچه مثبت است، معنادار نيست. از ميان روابط شاخصه‌هاي حاكميت ‌شركتي و بهره‌وري كل، ساختار بازار متمركزتر، تنها رابطه اندازه هييت مديره و بهره‌وري كل را تضعيف كرد و بر روابط ديگر تعديلي به‌وجود نياورد.

Thisstudyexamines therole ofcorporate governanceandmarket disciplineon firm,s productivityinTehran Stock Exchange.Corporate governance has a significant effect on the firms total productivity and also a strong substitution between corporate governance and the market competition exists, this means that competition reduces agency problems, so when companies are facing extremely competitive manufacturing market, the corporate governance less effect on the firm,s total productivity is involved. We thus analyzed the financial information of 92 companies listed in the Tehran Security Bourse within the period 2004-2009. Required datausing library studies andsoftwareRahavardnovincollected.To test the hypothesis of correlation analysis and panel data and applying multivariate regression model with fixed effects with variable delay auto regression method in Eviews and SPSS statistical software was used. The research findings show that the positive and significant relationship between ownership concentration and total productivity has, also the relation between non-executive directors and total productivity is positive and significant and the relationship between board size and total productivity although is positive, but is not significant. Between corporate governance and total productivity characteristics, concentrator marketdiscipline, onlyrelationship between board size and total productivity debilitated andthe adjustment on other relationships did not exist.