بررسي رابطه‌ بين سرمايه‌ اجتماعي و كيفيت زندگي در نواحي شهري

The Relation Between Social Capital & Quality of Life in Civic Areas

كیفیت زندگی، از مقولات اجتماعی بسیار مهم است كه هم چون شاخص­های مهم اقتصادی از جمله تورم، تولید ناخالص ملی، میزان اشتغال و... در میزان توسعه‌یافتگی كشورها نقش بزرگی را ایفا می­كند. این مفهوم، به خصوص، در ارتباط تنگاتنگی با سرمـایه­ ­اجتمـاعی قـرار دارد. این ارتبـاط می­تواند دروازه­ ورود مفهوم سرمایه­ اجتماعی به برنامه­ریزی شهری باشد. موضوع اساسی در این زمینه، رابطه­ سرمایه اجتماعی با كیفیت­ زندگی در مناطق شهری است. روش تحقیق از نوع توصیفی­- تحلیلی بوده كه برای جمع­آوری داده­های مورد نیاز از روش تحقیق پیمایشی استفاده شده است. ابزار سنجش مفاهیم، پرسش‌نامه محقق كه اعتبار آن با روش اعتبار صوری و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای كرونباخ مورد تأئید قرار گرفته است. جامعه آماری شامل كلیه­ی ساكنان شهر گرگان كه 343977 نفر بوده و حجم نمونه با استفاده از فرمول كوكران 363 نفر تعیین شده است. نمونه­ها به روش تصادفی سیستماتیك از دو محله گرگانپارس و كوی انقلااب انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. برای تحلیل داد­ه­ها از روش­های آماری[1] توصیفی و استنباطی و از آزمون­های آماری متناسب با سطح سنجش متغیرها استفاده شد. یافته‌ها نشان داد كه بین سرمایه­ی اجتماعی و ابعاد آن (اعتماد، مشاركت و روابط اجتماعی) با كیفیت زندگی در سطح اطمینان 99 درصد رابطه­ی معناداری وجود دارد. این رابطه با كنترل ناحیه، جنسیت، گروه سنی و سطح تحصیلات همچنان باقیمانده و در سطح اطمینان بالا (99 درصد) معنی­دار است. بر این اساس می‌تـوان گفت كه كیفیت زندگی و ابعـاد متعدد آن (كالبدی-زیست‌محیطی، اجتماعی- فرهنگی، اقتصادی و بهداشتی درمانی) متأثر از سرمــایه­ی اجتمــاعی می­باشند. نتایج تجربی اینپژوهش نشان داده است كه سطوح بالاتر سرمایه­ اجتماعی سبب می­شود كه شاخص­های كیفیت زندگی بهبود یافته و در ادامه افزایش سطح كیفیت زندگی، خود سبب بهبود و توسعه­ روابط جمعی مبتنی بر اعتماد، مشاركت و تعامل در جامعه می­گردد.  

The standard of living is considered as one of the most important social issues. This is like key economic indices.  Such as gross, it is national product which plays a crucial role to increase the rate & level of development, employment & so on across countries of the world. The principle topic on this issue is the relation between the social capitals with the standard of living in city areas. The research method was close to descriptive-analytical kind. The questionnaire’s tool of evaluating the concepts proved the concepts’ validity correct through the “Apparent Credit” approach. It also proved its reliability correct through the use of “Cronbahch’s Alpha Coefficient”. The population contains the entire 343977 residents of the city of Gorgaan & the volume of sample appeared to be 363 individuals. The findings showed that there is a meaningful relation between the social capital & its dimensions with the standards of living. The relations remain the same with the presence & entering of factors like control of region, gender, age bracket & education level, &keeps its meaningfulness at the same high confidence level. Based on this, it can be cited that the standard of living & its multiple dimensions (structural environmental, social – cultural, economic, hygienic & health care) all are under the influence of social capital. The experimental results of the research have revealed that the higher the level of social capital, the more optimum the standard of living indices will be. Consequently it is suggested that the element of social capital and its key role in quality development of civic neighborhood should be considered and appreciated by authorities when planning and making policy for civic and municipal-related procedures.