تسري رقابتهاي ژيوپليتيكي به تضادهاي هويتي در خاورميانه

Expanding Geopolitical Competition to Identity Contrasts in the Middle East

تحولات اجتماعي در كشورهاي حوزه خليجفارس، آسياي جنوب غربي، شرق مديترانه و شمال آفريقا بهعنوان اصليترين نشانه دگرگوني در ساختار اجتماعي، سياسي و راهبردي كشورها تلقي ميشود. اين منطقه بهعنوان «منطقه كمربند شكننده» در انديشه "سايول كوهن" شناخته ميشود. دگرگونيهاي اجتماعي در اين حوزه جغرافيايي نهتنها منجر به تصاعد بحران و جابهجايي قدرت شده، بلكه زمينههاي لازم براي تبديل رقابت سياسي به منازعه اجتماعي و جنگ داخلي را به وجود آورده است. علت اصلي تصاعد بحران در خاورميانه را ميتوان تبديل رقابتهاي ژيوپليتيكي به تضادهاي هويتي دانست. تحولات سياسي خاورميانه در سالهاي بعد از جنگ سرد تحت تاثير ظهور پديده هويتگرايي سياسي و ايديولوژيك قرار گرفته است. كشورهاي خاورميانه به دليل تضادهاي تاريخي گذشته بار ديگر در معرض جدالهاي امنيتي قرار گرفته‌اند. در اين مقاله تلاش شده تا نقش رقابتهاي هويتي و ايديولوژيك در روند راديكاليزه شدن تحولات سياسي و امنيتي خاورميانه مورد بررسي قرار گيرد. به طور كلي، راديكاليزه شدن خاورميانه تابعي از نقشآفريني گروههاي هويتي، سياسي و امنيتي تلقي ميشود. رقابتهاي ايران، تركيه و عربستان را ميتوان در فضاي تضادهاي هويتي و ايديولوژيك خاورميانه مشاهده نمود. بحران يمن، مصر، عراق و سوريه انعكاس تضادهاي هويتي است كه آثار خود را در تضادهاي امنيت منطقهاي متبلور ساخته است. هر يك از بازيگران منطقهاي و قدرتهاي بزرگ، رقابتهاي ژيوپليتيكي خود را از طريق بازتوليد مفاهيم و تحرك گروههاي ايديولوژيك دنبال ميكنند.

Social Development on accordance with Saul Cohen theory is considered as main factor in social, political and strategic changes in the area known as "Fragile Belt Zone" located in the Persian Gulf, Southeast Asia, East Mediterranean and North Africa. Social changes in these geographic regions have led to progression of crisis and displacement of power and provided the ground for political competition, social conflict and civil wars. The conversion of geopolitical competition to contrast of identity is the main reason for the extension of the crisis in the Middle East. The emergence of political and ideological identity affected the Political developments in the Middle East during the Cold War. The old conflicts among the Middle East countries were once again exposed them with security threats. This paper attempts to study the identity and ideological rivalries role in the radicalization of political and security developments in the Middle East. Generally, the radicalization of the Middle East is considered as a function of the role of identity, political and security groups. The competition of Iran, Turkey and Saudi Arabia can be considered as identity contrast and ideological rivalries in Middle East Identity contrast can also be reflected in Yemen, Egypt, Iraq and Syria crisis and disturbed the balance of regional security. Each of the regional actors and the major powers follows the geopolitical competitions through reconstruction of concepts and mobility of the ideological groups. Daesh as emerging security subject in Middle East has geopolitical nature and ideological function. Regional actors and the major powers paved the way for enhancing of competition and geopolitical contrasts through the use of identifying mechanisms.