بررسي نتايج زيبايي حاصل از جراحي حفظ پستان و عوامل موثر بر آن در مركز بيماري‌هاي پستان

Evaluation of cosmetic results following Breast conserving surgery and influencing factors in the Iranian Breast Cancer Research Center

مقدمه: جراحي حفظ پستان و متعاقب آن راديوتراپي امروزه روش متداول و استاندارد جراحي سرطان پستان در مرحله 1و2 بوده و مطالعات زيادي نشان داده اند كه بقا اين بيماران تفاوتي با بيماران ماستكتومي شده ندارد. با وجود اينكه هدف از اين نوع جراحي برداشتن كامل تومور با حاشيه سالم است، اما حفظ زيبايي يكي از اجزا جدايي ناپذير در جراحي حفظ پستان است. عوامل متعددي اعم از عوامل مرتبط با بيمار يا مرتبط با تومور و همچنين مداليته هاي درماني سرطان پستان مي توانند بر نتايج جراحي تاثير بگذارند و شناخت اين عوامل مي تواند در بهبود نتايج تاثيرگذار باشد. اين مطالعه به منظور بررسي نتايج زيبايي جراحي حفظ پستان و عوامل مرتبط با آن در مركز بيماري هاي پستان جهاد دانشگاهي طراحي شد تا بتوانيم با برنامه ريزي صحيح و توصيه هاي لازم به بهبود نتايج كمك كنيم. روش بررسي: اين مطالعه به صورت مقطعي روي بيماراني كه در مركز بيماري هاي پستان جراحي حفظ پستان شده و جهت پيگيري مراجعه كرده بودند، انجام شد. از پستان هر بيمار در سه جهت فتوگرافي به عمل آمده و براي سه نفر متخصص به طور جداگانه فرستاده شد و نمره زيبايي كل بر اساس پرسشنامه استاندارد چندگانه به نتيجه جراحي هر بيمار تعلق گرفت. اطلاعات مربوط به خصوصيات جمعيتي و باليني نيز از پرونده بيماران استخراج شدند. سپس با آناليز تك متغيره و رگرسيون چند متغيره ارتباط بين نمره كل با خصوصيات فوق مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته ها: در مجموع 103 بيمار وارد مطالعه شدند. ميانگين سني بيماران 8/46 سال و ميانگين شاخص توده بدني 1/28 محاسبه شد. در7/74 درصد بيماران اندازه كاپ پستان C و D بود. ميانگين نمره زيبايي بيماران 72/5 بدست آمد و 9/35% بيماران امتياز در محدوده عالي و خوب, 35% متوسط و 1/29% امتياز بد را به خود اختصاص دادند. در آناليز تك متغيره، سه عامل BMI, حجم بافت برداشته شده و اندازه كاپ D با نمره كل زيبايي ارتباط معني دار داشتند. در آناليز رگرسيون خطي چند متغيره از ميان اين سه عامل، رابطه BMI بالاتر (p=0.022) و اندازه كاپ D (P=0.040) با نمره زيبايي معني دار بود. نتيجه گيري: براي بهبود نتايج جراحي حفظ پستان توصيه به قرينه سازي پستان مقابل به طور همزمان يا ديررس مي شود، اما فراگيري تكنيك هاي جراحي انكوپلاستي پستان براي جراحان به بهبود نتايج كمك مي كند. پس از به دست آوردن حاشيه سالم در جراحي ، توجه به برداشت حداقل بافت از پستان منجر به نتايج زيبايي بهتري خواهد شد. همچنين به بيماراني كه BMI بالاتر از نرمال و اندازه كاپ بزرگتر دارند بايد خاطر نشان كرد كه ممكن است نتايج درماني كاملا مطلوب نباشند. واژه هاي كليدي: جراحي حفظ پستان، نتايج زيبايي، عوامل موثر.

Background: Breast conservation surgery (BCS) and subsequent radiotherapy is the standard method for early stage breast cancer. Both retrospective and randomized clinical trials have established that breast-conserving treatment and mastectomy result in equivalent survival rates. Several factors, including factors related to patient or tumor and treatment modalities can affect the cosmetic results of BCS and identification of these factors can be effective in improving results. The aim of this study was to evaluate the cosmetic results of Breast conserving surgery in Iranian Breast Cancer Research Center (BCRC) and to determine factors influencing on the final results. Methods: Photographs were taken from 103 breast cancer patients who had undergone breast conservation surgery with consequent radiotherapy and had post treatment follow-up in BCRC. Three different clinicians evaluated the cosmetic results based on multi-item score system. Demographic characteristics and clinical data were extracted from patient records. Univariate and multivariate regression analysis were used to evaluate the correlation between total cosmetic score and the patient, tumor and treatment factors. Results: In total, 103 patients were enrolled in the study. The Mean age of the patients was 46.8 years and the mean body mass index was 28. Thirty seven patients (35.9%) were classified as good-excellent, 36 as fair (35%) and 30 as bad results (29.1%).In the univariate analysis of factors such as age, body mass index (BMI), breast cup size, tumor size, only BMI, volume of tissue removed and the cup size D had significant correlation with total cosmetic score. In multivariate analysis between these three factors, BMI (p=0.022) and cup size D (P=0.040) remained as significant factors related to cosmetic results. Conclusion: Both patient and treatment-related factors place women at risk for poor aesthetic outcomes after breast-conserving surgery. Oncoplastic and reconstructive options and symmetrization should be considered for those at a higher risk such as over-weighted patients and those with large cup size at the consultation time. Keywords: Breast Conserving Surgery, Cosmetic Results, Risk Factors.