بررسي صوت‌شناختي همخوان كناري در زبان فارسي معيار

Acoustic Analysis of Liquids in Standard Persian

در اين پژوهش ويژگي هاي صوت‌شناختي و آواشناختي يكي از همخوان‌هايِ روانِ زبان فارسيِ معيار - [l]- بر اساس تلفظ 19 سخنگوي زن و مرد مورد مطالعه قرار گرفته است. به اين منظور اين همخوان در 27 كلمه و در بافت هاي آواييِ آغازين، مياني و پاياني قرار گرفت و گويشوران هركدام 81 نمونه آواييِ حاويِ اين واج را توليد كرده‌اند. ماهيت همخوان هاي روان در زبان‌هاي مختلف به گونه‌اي است كه در بافت‌هاي آواييِ متفاوت بسيار تغييرپذيرند و زير تاثير عوامل متعددي ممكن است دچار تغيير شوند. در خصوص همخوان روان [?] تغييرات ميزان فركانس سازه دوم بسيار حايز اهميت است؛ چرا كه اين تغييرات منجر به ايجاد دو شيوه توليدِ متفاوت از اين همخوان مي شود، آنچه در سنت آواشناسي [?] روشن و ??? تيره ناميده مي شود. در اين پژوهش، علاوه بر بررسي جايگاه اين همخوان در پيوستارِ روشني و تيرگي، شيوه توليد آن در بافت‌هاي آواييِ متفاوت و همچنين فركانسِ سازه‌هايِ اول، دوم و سومِ اين همخوانِ روان نيز در جايگاه هاي آغازين و بين واكه اي اندازه‌گيري شده‌ است.

The present paper studies the acoustic-phonetic characteristics of liquids ([r] and [l]) in Standard Persian. The study used 19 male and female speakers, who articulated 204 samples of each consonant in various phonetic contexts in initial, medial and final positions. In different languages, the nature of the liquids and rhotics in particular, has a great amount of variability in different phonetic contexts and may easily be affected and changed by the surrounding sounds or due to various non-phonetic reasons. Persian phoneticians have always known [r] in this language to be an apical trill that has some allophones like the tap and voiceless [r] which occurs in some specific contexts. However, the results of this study showed that Persian [r] is not a trill, but on the contrary, this manner of articulation is limited to one specific context with a very low frequency. In fact the manner of articulation of this consonant in Persian language is approximant. The other liquid ([l]) was also studied in different phonetic contexts. Formants frequencies of these two liquid sounds were analyzed and measured in initial position only.