يگانه انگاري صدرايي

Sadraian Monism

در فلسفه ملاصدرا پس از اثبات نفس، به مجرد و غير مادي بودن نفس استدلال مي‌شود. حال پرسش اين است كه با وجود نفس مجرد، آيا ملاصدرا دوگانه‌انگار است يا يگانه‌انگار؟ در اين مقاله بر اساس اصول صدرايي روشن خواهد شد كه وجود انسان، از نطفه تا آخرين مراتب تجردش، حقيقت واحدي است كه مدارج و حيثيات گوناگون دارد و مفهوم نفس و بدن از آن مراتب و حيثيات گوناگون انتزاع مي‌شود بدون آن‌كه مرز دقيق و غير قابل عبوري بين آن‌ها وجود داشته باشد. اصل حركت جوهري و تكامل ذاتي به همراه وحدت حقيقت وجود امكان چنين تبييني را براي صدرا فراهم مي‌كند. وي همچنين، با كمك‌گرفتن از مدل مفهومي اصل وحدت صورت و ماده (فعل و قوه)، وجود انسان را حقيقتي مي‌شمارد كه داراي دو جنبه فعل و قوه (نفس و بدن) است.

In Mulla Sadra’s philosophy, after the soul is proved, it is argued that it must be abstract and immaterial. However, considering the abstract soul, it should be answered whether Mulla Sadra is dualistic or monistic? In this study, based on Sadra’s principles, it will become clear that the human being is a single reality from sperm to his last stages of abstractness, and various respects and stages is abstracted from it and then the concept of soul and body is obtained from those various respects and stages without being any exact and specific boundaries among them. The principle of substantial movement and essential evolution as well as existential unity enables Sadra to explain these concepts. He also uses the conceptual model of principle of the unity of matter and form (potentiality and actuality) and then considers the man as a reality that has two aspects of actuality and potentiality (soul and body).