بررسي تاثير كلسيم در بهبود آسيب‌هاي ناشي از تنش شوري در گياه گوجه فرنگي

The effects of calcium on improvement of salt stress damages in tomato

كاهش رشد محصولات زراعي از مهم‌ترين تبعات شوري مي‌باشد و در اين شرايط يون‌هاي سديم و كلر در اندام هوايي و ريشه‌ها افزايش يافته اين در حالي است كه يون‌هاي پتاسيم و كلسيم كاهش مي‌يابد. يكي از سازوكارهاي ايجاد سازگاري با تنش شوري حضور يون كلسيم بوده كه موجب بهبود عوارض نامطلوب به‌دست آمده از شوري مي‌شود. با حفظ مقدار مناسب يون كلسيم در خاك، شدت سميت يون سديم كنترل مي‌شود. در اين پژوهش تاثير سه محلول غذايي مختلف شامل كلريدسديم با غلظت 0، 30، 60 و 90 ميلي‌مولار، كلريد كلسيم با غلظت 0، 10، 20 و 30 ميلي‌مولار و كلريد سديم به‌علاوه كلريد كلسيم به‌ترتيب با همان غلظت‌ها بر دو رقم گوجه‌فرنگي به نام‌هاي ارلي فلات و مورال آمريكايي كشت شده به‌صورت هيدروپونيك در گلدان‌هاي شامل كوكوپيت بررسي شد. در مرحله رشد رويشي محتواي نسبي آب بافت، پايداري غشا سيتوپلاسمي و غلظت كلروفيل برگ و پس از برداشت وزن خشك ريشه و شاخساره اندازه‌گيري شد. نتايج نشان داد كه افزايش شوري موجب كاهش معني‌دار محتواي نسبي آب بافت، پايداري غشا سيتوپلاسمي و غلظت كلروفيل برگ شد. عملكرد وزن خشك ريشه و شاخساره نيز با افزايش شوري كاهش يافت به‌طوري‌كه همه صفات در غلظت 90 ميلي‌مولار كلريد سديم كم‌ترين مقدار بود. همچنين نتايج نشان داد شرايط رشد در محلول‌هاي كلريد كلسيم و كلريد كلسيم به‌علاوه كلريد سديم بهتر شد چنان‌كه كلريد كلسيم در غلظت 10 ميلي‌مولار تاثير معني‌داري بر بهبود آسيب‌هاي ناشي از تنش شوري دارد.

The decrease of the agricultural crops growth is one of the important effects of salinity that in these conditions sodium and chloride ions in shoots and roots have been increased however potassium and calcium ions have been decreased. One of the mechanisms to work with salinity presence of calcium ion that improved the adverse effects of salinity. Maintaining the proper amount of calcium ion in the soil, the toxic effect of sodium ions is controlled. In this study, the effects of three different nutrient solutions, including the sodium chloride concentration with 0, 30, 60 and 90 mM, calcium chloride concentrations with 0, 10, 20, 30 mM and sodium chloride + calcium chloride respectively to the same concentration were reviewed and investigated on two cultivated tomato varieties in a hydroponic form and pots containing Coco peat. In the vegetative growth stage, relative water content of tissue and cytoplasmic membrane stability and leaf chlorophyll concentration after removal of the root and shoot dry weight were measured. Results showed that increase of salinity caused a significant reduction in relative water content of tissues, cytoplasmic membrane stability and chlorophyll concentration in leaves. Dry weight yield of roots and shoots also decreased with increasing the salinity so that all the characters were lowest in 90 mM of sodium chloride concentration. The results showed that the growth terms of calcium chloride and chloride + calcium chloride solutions were better, as the 10 mM concentration of calcium chloride has a significant impact on improving the damage caused by the salinity.