متغيرها و شاخصه‌هاي جريان‌شناسي سياسي

The variables and features of political trends study

براي ورود به مباحث سياسي و مسايل جامعه‌شناسي سياسي، نمي‌توان از موضوع جريانات سياسي، خصوصآ در قرن اخير غفلت نمود، زيرا بخشي از منازعات سياسي، بلكه عمده بازي‌هاي سياسي توسط جريان‌هاي سياسي صورت مي‌پذيرد. آنچه كه در ادبيات سياسي ايران به شدت مغفول مانده است، ارايه الگويي براي شناخت جريانات سياسي است. منابع موجود نگاهي توصيفي به پيدايش و فعاليت‌هاي جريانات سياسي داشته‌اند، بدون اينكه در يك قالب بندي منطقي و عملي به ارزيابي و اندازه‌گيري آن تشكل‌ها بپردازند و تنها در برخي منابع به برخي از متغيرهاي مربوط به تشكل‌ها پرداخته شده است. نوشتار حاضر نه تنها براي جريان‌شناسي متغيرهاي مهم و ضروري را بر مي‌شمارد: (از پيدايش و عوامل موثر بر شكل‌گيري گروه گرفته، تا منابع قدرت و مشروعيت گروه و...) بلكه براي هريك از متغيرها شاخصه‌هايي را بر مي‌شمارد كه براساس آنها به صورت مقايسه‌اي مي‌توان هر گروه و حزب سياسي را بدقت ارزيابي نمود. اين الگو كمك مي‌كند تا در شناخت جريان‌هاي سياسي تا حد بالايي از دخالت نگرش‌ها و ارزش‌هاي تحليل‌گر جلوگيري شود.

To enter into political discussions and political sociology issues, one cannot neglect political trends especially in the recent century because part, or a major part, of political games is played by political trends. In addition, what has completely been neglected in the political literature of Iran is presenting a model for studying political trends. The existing sources had a descriptive view to the emergence and activities of political trends and did not evaluate them through a logical and practical model. Few sources deal with the variables of political formations. The present paper not only considers some important and essential variables for political trends study (from the factors influencing on the formation of groups to the sources of power and legitimacy) but also introduces features for each variable on basis of which one can comparatively evaluate political group or party carefully. The model helps to prevent the influences of values and opinions of the research on the research.