تحليل اثر توسعه‌ بخش سوم اقتصاد بر شاخص‌هاي اقتصادي و راهكار‌هاي توسعه آن در ايران

پژوهش پيش رو توسعه‌ بخش سوم اقتصاد (وقف و امور خيريه) را به ‌عنوان راهكار‌ي براي پياده‌سازي اقتصاد اسلامي و با استفاده از ظرفيت‌هاي اقتصاد مردمي معرفي مي‌كند كه تعامل‌هاي همكارانه و نوع‌دوستانه را در كنار رقابت بازاري توسعه مي‌دهد و حركت در اين راه را لازمه‌ توسعه‌ ايراني- اسلامي و همگام با دانش نظري اقتصاد مي‌داند. پژوهش پيش رو بر آن است تا ضمن بيان رويكردي نوين به سازمان‌ها و نهادهاي بخش سوم اقتصاد از جمله وقف و امور خيريه به بيان اهميت و اثر مثبت آن بر شاخص‌هاي اقتصادي پرداخته و راهكارهايي براي توسعه آن در ايران ارايه كند. در اين راه به روش كتابخانه‌اي با ارا‌يه‌ مدلي مفهومي تعامل بخش سوم را با دو بخش ديگر اقتصاد تفسير كرده و با استفاده از تحليل آماري اثر رشد و توسعه‌ بخش سوم اقتصاد بر شاخص‌هاي اقتصادي مانند رشد توليد ناخالص داخلي (GDP)، شاخص توسعه‌ انساني (HDI) تحليل شده است. نتيجه‌ها از آن حاكي است كه رشد بخش سوم اقتصاد اثر مثبت و قابل ‌توجهي بر توليد ناخالص داخلي و شاخص‌ توسعه‌ انساني دارد. سرانجام با تكيه بر نتيجه‌هاي پيش‌گفته يازده رهيافت براي توسعه‌ بخش سوم اقتصاد ارايه شده است.

The present article presents the development of the economy’s third sector (Waqf and charity foundations) as a solution for implementing Islamic economics and using the capacities of public economy that develops the cooperative and philanthropic transactions besides the market competition, and also describes following this path as a necessary condition for Iranian-Islamic development consistent with the economic knowledge. Besides introducing a new approach to the third sector’s organizations and institutions (like endowment and charities), this article aims to show its importance and positive impact on the economic indices and then provides guidelines for its being developed in Iran. In order to do so, using the library method and introducing a conceptual model, we interpret the third sector’s transactions with the other two sectors of the economy and, using a statistical analysis, analyze the impact of its development and growth on such economic indices as the growth of gross domestic product (GDP) and human development index (HDI). The results show that the development of the economy’s third sector has a significant positive impact on GDP and HDI. Finally, relying on these results, we present eleven guidelines for the development of the third sector in Iran.